Composer: Markandeya (Sanskrit: मार्कण्डेय) is an ancient rishi (sage) from the Hindu tradition, born in the clan of Bhrigu Rishi. He is celebrated as a devotee of both Shiva and Vishnu and is mentioned in a number of stories from the Puranas. The Markandeya Purana especially, comprises a dialogue between Markandeya and a sage called Jaimini, and a number of chapters in the Bhagavata Purana are dedicated to his conversations and prayers.[1] He is also mentioned in the Mahabharata.[2] Markandeya is venerated within all mainstream Hindu traditions. More...
Stotra: Devi Mahatyam Durga Saptasati Chapter 1
Verses: 100
Stuti: About Lord Durga Devi
Language: Sanskrit (संस्कृत)
Recitals
Hide the Content
This Stotra was originally composed in Sanskrit. Other languages are for your convenience
रचन: ऋषि मार्कन्डॆय
॥ दॆवी माहात्म्यम् ॥
॥ श्रीदुर्गायै नमः ॥
॥ अथ श्रीदुर्गासप्तशती ॥
॥ मधुकैटभवधॊ नाम प्रथमॊஉध्यायः ॥
अस्य श्री प्रधम चरित्रस्य ब्रह्मा ऋषिः । महाकाली दॆवता । गायत्री छन्दः । नन्दा शक्तिः । रक्त दन्तिका बीजम् । अग्निस्तत्वम् । ऋग्वॆदः स्वरूपम् । श्री महाकाली प्रीत्यर्धॆ प्रधम चरित्र जपॆ विनियॊगः ।
ध्यानं
खड्गं चक्र गदॆषुचाप परिघा शूलं भुशुण्डीं शिरः
शंङ्खं सन्दधतीं करैस्त्रिनयनां सर्वांङ्गभूषावृताम् ।
यां हन्तुं मधुकैभौ जलजभूस्तुष्टाव सुप्तॆ हरौ
नीलाश्मद्युति मास्यपाददशकां सॆवॆ महाकालिकां॥
ॐ नमश्चण्डिकायै
ॐ ऐं मार्कण्डॆय उवाच ॥1॥
सावर्णिः सूर्यतनयॊ यॊमनुः कथ्यतॆஉष्टमः।
निशामय तदुत्पत्तिं विस्तराद्गदतॊ मम ॥2॥
महामायानुभावॆन यथा मन्वन्तराधिपः
स बभूव महाभागः सावर्णिस्तनयॊ रवॆः ॥3॥
स्वारॊचिषॆஉन्तरॆ पूर्वं चैत्रवंशसमुद्भवः।
सुरथॊ नाम राजाஉभूत् समस्तॆ क्षितिमण्डलॆ ॥4॥
तस्य पालयतः सम्यक् प्रजाः पुत्रानिवौरसान्।
बभूवुः शत्रवॊ भूपाः कॊलाविध्वंसिनस्तदा ॥5॥
तस्य तैरभवद्युद्धम् अतिप्रबलदण्डिनः।
न्यूनैरपि स तैर्युद्धॆ कॊलाविध्वंसिभिर्जितः ॥6॥
ततः स्वपुरमायातॊ निजदॆशाधिपॊஉभवत्।
आक्रान्तः स महाभागस्तैस्तदा प्रबलारिभिः ॥7॥
अमात्यैर्बलिभिर्दुष्टै र्दुर्बलस्य दुरात्मभिः।
कॊशॊ बलं चापहृतं तत्रापि स्वपुरॆ ततः ॥8॥
ततॊ मृगयाव्याजॆन हृतस्वाम्यः स भूपतिः।
ऎकाकी हयमारुह्य जगाम गहनं वनम् ॥9॥
सतत्राश्रममद्राक्षी द्द्विजवर्यस्य मॆधसः।
प्रशान्तश्वापदाकीर्ण मुनिशिष्यॊपशॊभितम् ॥10॥
तस्थौ कञ्चित्स कालं च मुनिना तॆन सत्कृतः।
इतश्चॆतश्च विचरंस्तस्मिन् मुनिवराश्रमॆ ॥11॥
सॊஉचिन्तयत्तदा तत्र ममत्वाकृष्टचॆतनः। ॥12॥
मत्पूर्वैः पालितं पूर्वं मयाहीनं पुरं हि तत्
मद्भृत्यैस्तैरसद्वृत्तैः र्धर्मतः पाल्यतॆ न वा ॥13॥
न जानॆ स प्रधानॊ मॆ शूर हस्तीसदामदः
मम वैरिवशं यातः कान्भॊगानुपलप्स्यतॆ ॥14॥
यॆ ममानुगता नित्यं प्रसादधनभॊजनैः
अनुवृत्तिं ध्रुवं तॆஉद्य कुर्वन्त्यन्यमहीभृतां ॥15॥
असम्यग्व्ययशीलैस्तैः कुर्वद्भिः सततं व्ययं
सञ्चितः सॊஉतिदुःखॆन क्षयं कॊशॊ गमिष्यति ॥16॥
ऎतच्चान्यच्च सततं चिन्तयामास पार्थिवः
तत्र विप्राश्रमाभ्याशॆ वैश्यमॆकं ददर्श सः ॥17॥
स पृष्टस्तॆन कस्त्वं भॊ हॆतुश्च आगमनॆஉत्र कः
सशॊक इव कस्मात्वं दुर्मना इव लक्ष्यसॆ। ॥18॥
इत्याकर्ण्य वचस्तस्य भूपतॆः प्रणायॊदितम्
प्रत्युवाच स तं वैश्यः प्रश्रयावनतॊ नृपम् ॥19॥
वैश्य उवाच ॥20॥
समाधिर्नाम वैश्यॊஉहमुत्पन्नॊ धनिनां कुलॆ
पुत्रदारैर्निरस्तश्च धनलॊभाद् असाधुभिः ॥21॥
विहीनश्च धनैदारैः पुत्रैरादाय मॆ धनम्।
वनमभ्यागतॊ दुःखी निरस्तश्चाप्तबन्धुभिः ॥22॥
सॊஉहं न वॆद्मि पुत्राणां कुशलाकुशलात्मिकाम्।
प्रवृत्तिं स्वजनानां च दाराणां चात्र संस्थितः ॥23॥
किं नु तॆषां गृहॆ क्षॆमम् अक्षॆमं किंनु साम्प्रतं
कथं तॆकिंनुसद्वृत्ता दुर्वृत्ता किंनुमॆसुताः ॥24॥
राजॊवाच ॥25॥
यैर्निरस्तॊ भवांल्लुब्धैः पुत्रदारादिभिर्धनैः ॥26॥
तॆषु किं भवतः स्नॆह मनुबध्नाति मानसम् ॥27॥
वैश्य उवाच ॥28॥
ऎवमॆतद्यथा प्राह भवानस्मद्गतं वचः
किं करॊमि न बध्नाति मम निष्टुरतां मनः ॥29॥
ऐः सन्त्यज्य पितृस्नॆहं धन लुब्धैर्निराकृतः
पतिःस्वजनहार्दं च हार्दितॆष्वॆव मॆ मनः। ॥30॥
किमॆतन्नाभिजानामि जानन्नपि महामतॆ
यत्प्रॆम प्रवणं चित्तं विगुणॆष्वपि बन्धुषु ॥31॥
तॆषां कृतॆ मॆ निःश्वासॊ दौर्मनस्यं चजायतॆ ॥32॥
अरॊमि किं यन्न मनस्तॆष्वप्रीतिषु निष्ठुरम् ॥33॥
माकण्डॆय उवाच ॥34॥
ततस्तौ सहितौ विप्र तंमुनिं समुपस्थितौ ॥35॥
समाधिर्नाम वैश्यॊஉसौ स च पार्धिव सत्तमः ॥36॥
कृत्वा तु तौ यथान्याय्यं यथार्हं तॆन संविदम्।
उपविष्टौ कथाः काश्चित्च्चक्रतुर्वैश्यपार्धिवौ ॥37॥
राजॊउवाच ॥38॥
भगव्ंस्त्वामहं प्रष्टुमिच्छाम्यॆकं वदस्वतत् ॥39॥
दुःखाय यन्मॆ मनसः स्वचित्तायत्ततां विना ॥40॥
मआनतॊஉपि यथाज्ञस्य किमॆतन्मुनिसत्तमः ॥41॥
अयं च इकृतः पुत्रैः दारैर्भृत्यैस्तथॊज्घितः
स्वजनॆन च सन्त्यक्तः स्तॆषु हार्दी तथाप्यति ॥42॥
ऎव मॆष तथाहं च द्वावप्त्यन्तदुःखितौ।
दृष्टदॊषॆஉपि विषयॆ ममत्वाकृष्टमानसौ ॥43॥
तत्कॆनैतन्महाभाग यन्मॊहो ज्ञानिनॊरपि
ममास्य च भवत्यॆषा विवॆकान्धस्य मूढता ॥44॥
ऋषिरुवाच ॥45॥
ज्ञान मस्ति समस्तस्य जन्तॊर्व्षय गॊचरॆ।
विषयश्च महाभाग यान्ति चैवं पृथक्पृथक् ॥46॥
कॆचिद्दिवा तथा रात्रौ प्राणिनः स्तुल्यदृष्टयः ॥47॥
ज्ञानिनॊ मनुजाः सत्यं किं तु तॆ न हि कॆवलम्।
यतॊ हि ज्ञानिनः सर्वॆ पशुपक्षिमृगादयः ॥48॥
ज्ञानं च तन्मनुष्याणां यत्तॆषां मृगपक्षिणां
मनुष्याणां च यत्तॆषां तुल्यमन्यत्तथॊभयॊः ॥49॥
ज्ञानॆஉपि सति पश्यैतान् पतगाञ्छाबचञ्चुषु।
कणमॊक्षादृतान् मॊहात्पीड्यमानानपि क्षुधा ॥50॥
मानुषा मनुजव्याघ्र साभिलाषाः सुतान् प्रति
लॊभात् प्रत्युपकाराय नन्वॆतान् किं न पश्यसि ॥51॥
तथापि ममतावर्तॆ मॊहगर्तॆ निपातिताः
महामाया प्रभावॆण संसारस्थितिकारिणा ॥52॥
तन्नात्र विस्मयः कार्यॊ यॊगनिद्रा जगत्पतॆः।
महामाया हरॆश्चैषा तया सम्मॊह्यतॆ जगत् ॥53॥
ज्ङानिनामपि चॆतांसि दॆवी भगवती हि सा
बलादाक्ष्यमॊहाय महामाया प्रयच्छति ॥54॥
तया विसृज्यतॆ विश्वं जगदॆतच्चराचरम् ।
सैषा प्रसन्ना वरदा नृणां भवति मुक्तयॆ ॥55॥
सा विद्या परमा मुक्तॆर्हॆतुभूता सनातनी
संसारबन्धहॆतुश्च सैव सर्वॆश्वरॆश्वरी ॥56॥
राजॊवाच ॥57॥
भगवन् काहि सा दॆवी मामायॆति यां भवान् ।
ब्रवीति क्थमुत्पन्ना सा कर्मास्याश्च किं द्विज ॥58॥
यत्प्रभावा च सा दॆवी यत्स्वरूपा यदुद्भवा।
तत्सर्वं श्रॊतुमिच्छामि त्वत्तॊ ब्रह्मविदां वर ॥59॥
ऋषिरुवाच ॥60॥
नित्यैव सा जगन्मूर्तिस्तया सर्वमिदं ततम् ॥61॥
तथापि तत्समुत्पत्तिर्बहुधा श्रूयतां ममः ॥62॥
दॆवानां कार्यसिद्ध्यर्थम् आविर्भवति सा यदा।
उत्पन्नॆति तदा लॊकॆ सा नित्याप्यभिधीयतॆ ॥63॥
यॊगनिद्रां यदा विष्णुर्जगत्यॆकार्णवीकृतॆ।
आस्तीर्य शॆषमभजत् कल्पान्तॆ भगवान् प्रभुः ॥64॥
तदा द्वावसुरौ घॊरौ विख्यातौ मधुकैटभौ।
विष्णुकर्णमलॊद्भूतौ हन्तुं ब्रह्माणमुद्यतौ ॥65॥
स नाभि कमलॆ विष्णॊः स्थितॊ ब्रह्मा प्रजापतिः
दृष्ट्वा तावसुरौ चॊग्रौ प्रसुप्तं च जनार्दनम् ॥66॥
तुष्टाव यॊगनिद्रां तामॆकाग्रहृदयः स्थितः
विबॊधनार्धाय हरॆर्हरिनॆत्रकृतालयाम् ॥67॥
विश्वॆश्वरीं जगद्धात्रीं स्थितिसंहारकारिणीम्।
निद्रां भगवतीं विष्णॊरतुलां तॆजसः प्रभुः ॥68॥
ब्रह्मॊवाच ॥69॥
त्वं स्वाहा त्वं स्वधा त्वंहि वषट्कारः स्वरात्मिका।
सुधा त्वमक्षरॆ नित्यॆ त्रिधा मात्रात्मिका स्थिता ॥70॥
अर्धमात्रा स्थिता नित्या यानुच्चार्याविशॆषतः
त्वमॆव सा त्वं सावित्री त्वं दॆव जननी परा ॥71॥
त्वयैतद्धार्यतॆ विश्वं त्वयैतत् सृज्यतॆ जगत्।
त्वयैतत् पाल्यतॆ दॆवि त्वमत्स्यन्तॆ च सर्वदा ॥72॥
विसृष्टौ सृष्टिरूपात्वं स्थिति रूपा च पालनॆ।
तथा संहृतिरूपान्तॆ जगतॊஉस्य जगन्मयॆ ॥73॥
महाविद्या महामाया महामॆधा महास्मृतिः।
महामॊहा च भवती महादॆवी महासुरी ॥74॥
प्रकृतिस्त्वं च सर्वस्य गुणत्रय विभाविनी।
कालरात्रिर्महारात्रिर्मॊहरात्रिश्च दारुणा ॥75॥
त्वं श्रीस्त्वमीश्वरी त्वं ह्रीस्त्वं बुद्धिर्भॊधलक्षणा।
लज्जापुष्टिस्तथा तुष्टिस्त्वं शान्तिः क्षान्ति रॆव च ॥76॥
खड्गिनी शूलिनी घॊरा गदिनी चक्रिणी तथा।
शङ्खिणी चापिनी बाणाभुशुण्डीपरिघायुधा ॥77॥
सौम्या सौम्यतराशॆषसौम्यॆभ्यस्त्वतिसुन्दरी
परापराणां परमा त्वमॆव परमॆश्वरी ॥78॥
यच्च किञ्चित्क्वचिद्वस्तु सदसद्वाखिलात्मिकॆ।
तस्य सर्वस्य या शक्तिः सा त्वं किं स्तूयसॆमया ॥79॥
यया त्वया जगत् स्रष्टा जगत्पातात्ति यॊ जगत्।
सॊஉपि निद्रावशं नीतः कस्त्वां स्तॊतुमिहॆश्वरः ॥80॥
विष्णुः शरीरग्रहणम् अहमीशान ऎव च
कारितास्तॆ यतॊஉतस्त्वां कः स्तॊतुं शक्तिमान् भवॆत् ॥81॥
सा त्वमित्थं प्रभावैः स्वैरुदारैर्दॆवि संस्तुता।
मॊहयैतौ दुराधर्षावसुरौ मधुकैटभौ ॥82॥
प्रबॊधं च जगत्स्वामी नीयतामच्युता लघु ॥83॥
बॊधश्च क्रियतामस्य हन्तुमॆतौ महासुरौ ॥83॥
ऋषिरुवाच ॥84॥
ऎवं स्तुता तदा दॆवी तामसी तत्र वॆधसा
विष्णॊः प्रभॊधनार्धाय निहन्तुं मधुकैटभौ ॥85॥
नॆत्रास्यनासिकाबाहुहृदयॆभ्यस्तथॊरसः।
निर्गम्य दर्शनॆ तस्थौ ब्रह्मणॊ अव्यक्तजन्मनः ॥86॥
उत्तस्थौ च जगन्नाथः स्तया मुक्तॊ जनार्दनः।
ऎकार्णवॆ अहिशयनात्ततः स ददृशॆ च तौ ॥87॥
मधुकैटभौ दुरात्माना वतिवीर्यपराक्रमौ
क्रॊधरक्तॆक्षणावत्तुं ब्रह्मणां जनितॊद्यमौ ॥88॥
समुत्थाय ततस्ताभ्यां युयुधॆ भगवान् हरिः
पञ्चवर्षसहस्त्राणि बाहुप्रहरणॊ विभुः ॥89॥
तावप्यतिबलॊन्मत्तौ महामायाविमॊहितौ ॥90॥
उक्तवन्तौ वरॊஉस्मत्तॊ व्रियतामिति कॆशवम् ॥91॥
श्री भगवानुवाच ॥92॥
भवॆतामद्य मॆ तुष्टौ मम वध्यावुभावपि ॥93॥
किमन्यॆन वरॆणात्र ऎतावृद्दि वृतं मम ॥94॥
ऋषिरुवाच ॥95॥
वञ्चिताभ्यामिति तदा सर्वमापॊमयं जगत्।
विलॊक्य ताभ्यां गदितॊ भगवान् कमलॆक्षणः ॥96॥
आवां जहि न यत्रॊर्वी सलिलॆन परिप्लुता। ॥97॥
ऋषिरुवाच ॥98॥
तथॆत्युक्त्वा भगवता शङ्खचक्रगदाभृता।
कृत्वा चक्रॆण वै छिन्नॆ जघनॆ शिरसी तयॊः ॥99॥
ऎवमॆषा समुत्पन्ना ब्रह्मणा संस्तुता स्वयम्।
प्रभावमस्या दॆव्यास्तु भूयः शृणु वदामि तॆ ॥100॥
॥ जय जय श्री स्वस्ति श्रीमार्कण्डॆयपुराणॆ सावर्णिकॆ मन्वन्तरॆ दॆवीमहात्म्यॆ मधुकैटभवधॊ नाम प्रधमॊஉध्यायः ॥
आहुति
ॐ ऎं साङ्गायै सायुधायै सशक्तिकायै सपरिवारायै सवाहनायै ऎं बीजाधिष्टायै महा कालिकायै महा अहुतिं समर्पयामि नमः स्वाहा ॥
.
రచన: ఋషి మార్కన్డేయ
|| దేవీ మాహాత్మ్యమ్ ||
|| శ్రీదుర్గాయై నమః ||
|| అథ శ్రీదుర్గాసప్తశతీ ||
|| మధుకైటభవధో నామ ప్రథమోஉధ్యాయః ||
అస్య శ్రీ ప్రధమ చరిత్రస్య బ్రహ్మా ఋషిః | మహాకాళీ దేవతా | గాయత్రీ ఛందః | నందా శక్తిః | రక్త దంతికా బీజమ్ | అగ్నిస్తత్వమ్ | ఋగ్వేదః స్వరూపమ్ | శ్రీ మహాకాళీ ప్రీత్యర్ధే ప్రధమ చరిత్ర జపే వినియోగః |
ధ్యానం
ఖడ్గం చక్ర గదేషుచాప పరిఘా శూలం భుశుండీం శిరః
శంంఖం సందధతీం కరైస్త్రినయనాం సర్వాంంగభూషావృతామ్ |
యాం హంతుం మధుకైభౌ జలజభూస్తుష్టావ సుప్తే హరౌ
నీలాశ్మద్యుతి మాస్యపాదదశకాం సేవే మహాకాళికాం||
ఓం నమశ్చండికాయై
ఓం ఐం మార్కండేయ ఉవాచ ||1||
సావర్ణిః సూర్యతనయో యోమనుః కథ్యతేஉష్టమః|
నిశామయ తదుత్పత్తిం విస్తరాద్గదతో మమ ||2||
మహామాయానుభావేన యథా మన్వంతరాధిపః
స బభూవ మహాభాగః సావర్ణిస్తనయో రవేః ||3||
స్వారోచిషేஉంతరే పూర్వం చైత్రవంశసముద్భవః|
సురథో నామ రాజాஉభూత్ సమస్తే క్షితిమండలే ||4||
తస్య పాలయతః సమ్యక్ ప్రజాః పుత్రానివౌరసాన్|
బభూవుః శత్రవో భూపాః కోలావిధ్వంసినస్తదా ||5||
తస్య తైరభవద్యుద్ధమ్ అతిప్రబలదండినః|
న్యూనైరపి స తైర్యుద్ధే కోలావిధ్వంసిభిర్జితః ||6||
తతః స్వపురమాయాతో నిజదేశాధిపోஉభవత్|
ఆక్రాంతః స మహాభాగస్తైస్తదా ప్రబలారిభిః ||7||
అమాత్యైర్బలిభిర్దుష్టై ర్దుర్బలస్య దురాత్మభిః|
కోశో బలం చాపహృతం తత్రాపి స్వపురే తతః ||8||
తతో మృగయావ్యాజేన హృతస్వామ్యః స భూపతిః|
ఏకాకీ హయమారుహ్య జగామ గహనం వనమ్ ||9||
సతత్రాశ్రమమద్రాక్షీ ద్ద్విజవర్యస్య మేధసః|
ప్రశాంతశ్వాపదాకీర్ణ మునిశిష్యోపశోభితమ్ ||10||
తస్థౌ కంచిత్స కాలం చ మునినా తేన సత్కృతః|
ఇతశ్చేతశ్చ విచరంస్తస్మిన్ మునివరాశ్రమే ||11||
సోஉచింతయత్తదా తత్ర మమత్వాకృష్టచేతనః| ||12||
మత్పూర్వైః పాలితం పూర్వం మయాహీనం పురం హి తత్
మద్భృత్యైస్తైరసద్వృత్తైః ర్ధర్మతః పాల్యతే న వా ||13||
న జానే స ప్రధానో మే శూర హస్తీసదామదః
మమ వైరివశం యాతః కాన్భోగానుపలప్స్యతే ||14||
యే మమానుగతా నిత్యం ప్రసాదధనభోజనైః
అనువృత్తిం ధ్రువం తేஉద్య కుర్వంత్యన్యమహీభృతాం ||15||
అసమ్యగ్వ్యయశీలైస్తైః కుర్వద్భిః సతతం వ్యయం
సంచితః సోஉతిదుఃఖేన క్షయం కోశో గమిష్యతి ||16||
ఏతచ్చాన్యచ్చ సతతం చింతయామాస పార్థివః
తత్ర విప్రాశ్రమాభ్యాశే వైశ్యమేకం దదర్శ సః ||17||
స పృష్టస్తేన కస్త్వం భో హేతుశ్చ ఆగమనేஉత్ర కః
సశోక ఇవ కస్మాత్వం దుర్మనా ఇవ లక్ష్యసే| ||18||
ఇత్యాకర్ణ్య వచస్తస్య భూపతేః ప్రణాయోదితమ్
ప్రత్యువాచ స తం వైశ్యః ప్రశ్రయావనతో నృపమ్ ||19||
వైశ్య ఉవాచ ||20||
సమాధిర్నామ వైశ్యోஉహముత్పన్నో ధనినాం కులే
పుత్రదారైర్నిరస్తశ్చ ధనలోభాద్ అసాధుభిః ||21||
విహీనశ్చ ధనైదారైః పుత్రైరాదాయ మే ధనమ్|
వనమభ్యాగతో దుఃఖీ నిరస్తశ్చాప్తబంధుభిః ||22||
సోஉహం న వేద్మి పుత్రాణాం కుశలాకుశలాత్మికామ్|
ప్రవృత్తిం స్వజనానాం చ దారాణాం చాత్ర సంస్థితః ||23||
కిం ను తేషాం గృహే క్షేమమ్ అక్షేమం కింను సాంప్రతం
కథం తేకింనుసద్వృత్తా దుర్వృత్తా కింనుమేసుతాః ||24||
రాజోవాచ ||25||
యైర్నిరస్తో భవాఁల్లుబ్ధైః పుత్రదారాదిభిర్ధనైః ||26||
తేషు కిం భవతః స్నేహ మనుబధ్నాతి మానసమ్ ||27||
వైశ్య ఉవాచ ||28||
ఏవమేతద్యథా ప్రాహ భవానస్మద్గతం వచః
కిం కరోమి న బధ్నాతి మమ నిష్టురతాం మనః ||29||
ఐః సంత్యజ్య పితృస్నేహం ధన లుబ్ధైర్నిరాకృతః
పతిఃస్వజనహార్దం చ హార్దితేష్వేవ మే మనః| ||30||
కిమేతన్నాభిజానామి జానన్నపి మహామతే
యత్ప్రేమ ప్రవణం చిత్తం విగుణేష్వపి బంధుషు ||31||
తేషాం కృతే మే నిఃశ్వాసో దౌర్మనస్యం చజాయతే ||32||
అరోమి కిం యన్న మనస్తేష్వప్రీతిషు నిష్ఠురమ్ ||33||
మాకండేయ ఉవాచ ||34||
తతస్తౌ సహితౌ విప్ర తంమునిం సముపస్థితౌ ||35||
సమాధిర్నామ వైశ్యోஉసౌ స చ పార్ధివ సత్తమః ||36||
కృత్వా తు తౌ యథాన్యాయ్యం యథార్హం తేన సంవిదమ్|
ఉపవిష్టౌ కథాః కాశ్చిత్చ్చక్రతుర్వైశ్యపార్ధివౌ ||37||
రాజోఉవాచ ||38||
భగవ్ంస్త్వామహం ప్రష్టుమిచ్ఛామ్యేకం వదస్వతత్ ||39||
దుఃఖాయ యన్మే మనసః స్వచిత్తాయత్తతాం వినా ||40||
మఆనతోஉపి యథాఙ్ఞస్య కిమేతన్మునిసత్తమః ||41||
అయం చ ఇకృతః పుత్రైః దారైర్భృత్యైస్తథోజ్ఘితః
స్వజనేన చ సంత్యక్తః స్తేషు హార్దీ తథాప్యతి ||42||
ఏవ మేష తథాహం చ ద్వావప్త్యంతదుఃఖితౌ|
దృష్టదోషేஉపి విషయే మమత్వాకృష్టమానసౌ ||43||
తత్కేనైతన్మహాభాగ యన్మోహొ ఙ్ఞానినోరపి
మమాస్య చ భవత్యేషా వివేకాంధస్య మూఢతా ||44||
ఋషిరువాచ ||45||
ఙ్ఞాన మస్తి సమస్తస్య జంతోర్వ్షయ గోచరే|
విషయశ్చ మహాభాగ యాంతి చైవం పృథక్పృథక్ ||46||
కేచిద్దివా తథా రాత్రౌ ప్రాణినః స్తుల్యదృష్టయః ||47||
ఙ్ఞానినో మనుజాః సత్యం కిం తు తే న హి కేవలమ్|
యతో హి ఙ్ఞానినః సర్వే పశుపక్షిమృగాదయః ||48||
ఙ్ఞానం చ తన్మనుష్యాణాం యత్తేషాం మృగపక్షిణాం
మనుష్యాణాం చ యత్తేషాం తుల్యమన్యత్తథోభయోః ||49||
ఙ్ఞానేஉపి సతి పశ్యైతాన్ పతగాఞ్ఛాబచంచుషు|
కణమోక్షాదృతాన్ మోహాత్పీడ్యమానానపి క్షుధా ||50||
మానుషా మనుజవ్యాఘ్ర సాభిలాషాః సుతాన్ ప్రతి
లోభాత్ ప్రత్యుపకారాయ నన్వేతాన్ కిం న పశ్యసి ||51||
తథాపి మమతావర్తే మోహగర్తే నిపాతితాః
మహామాయా ప్రభావేణ సంసారస్థితికారిణా ||52||
తన్నాత్ర విస్మయః కార్యో యోగనిద్రా జగత్పతేః|
మహామాయా హరేశ్చైషా తయా సమ్మోహ్యతే జగత్ ||53||
జ్ఙానినామపి చేతాంసి దేవీ భగవతీ హి సా
బలాదాక్ష్యమోహాయ మహామాయా ప్రయచ్ఛతి ||54||
తయా విసృజ్యతే విశ్వం జగదేతచ్చరాచరమ్ |
సైషా ప్రసన్నా వరదా నృణాం భవతి ముక్తయే ||55||
సా విద్యా పరమా ముక్తేర్హేతుభూతా సనాతనీ
సంసారబంధహేతుశ్చ సైవ సర్వేశ్వరేశ్వరీ ||56||
రాజోవాచ ||57||
భగవన్ కాహి సా దేవీ మామాయేతి యాం భవాన్ |
బ్రవీతి క్థముత్పన్నా సా కర్మాస్యాశ్చ కిం ద్విజ ||58||
యత్ప్రభావా చ సా దేవీ యత్స్వరూపా యదుద్భవా|
తత్సర్వం శ్రోతుమిచ్ఛామి త్వత్తో బ్రహ్మవిదాం వర ||59||
ఋషిరువాచ ||60||
నిత్యైవ సా జగన్మూర్తిస్తయా సర్వమిదం తతమ్ ||61||
తథాపి తత్సముత్పత్తిర్బహుధా శ్రూయతాం మమః ||62||
దేవానాం కార్యసిద్ధ్యర్థమ్ ఆవిర్భవతి సా యదా|
ఉత్పన్నేతి తదా లోకే సా నిత్యాప్యభిధీయతే ||63||
యోగనిద్రాం యదా విష్ణుర్జగత్యేకార్ణవీకృతే|
ఆస్తీర్య శేషమభజత్ కల్పాంతే భగవాన్ ప్రభుః ||64||
తదా ద్వావసురౌ ఘోరౌ విఖ్యాతౌ మధుకైటభౌ|
విష్ణుకర్ణమలోద్భూతౌ హంతుం బ్రహ్మాణముద్యతౌ ||65||
స నాభి కమలే విష్ణోః స్థితో బ్రహ్మా ప్రజాపతిః
దృష్ట్వా తావసురౌ చోగ్రౌ ప్రసుప్తం చ జనార్దనమ్ ||66||
తుష్టావ యోగనిద్రాం తామేకాగ్రహృదయః స్థితః
విబోధనార్ధాయ హరేర్హరినేత్రకృతాలయామ్ ||67||
విశ్వేశ్వరీం జగద్ధాత్రీం స్థితిసంహారకారిణీమ్|
నిద్రాం భగవతీం విష్ణోరతులాం తేజసః ప్రభుః ||68||
బ్రహ్మోవాచ ||69||
త్వం స్వాహా త్వం స్వధా త్వంహి వషట్కారః స్వరాత్మికా|
సుధా త్వమక్షరే నిత్యే త్రిధా మాత్రాత్మికా స్థితా ||70||
అర్ధమాత్రా స్థితా నిత్యా యానుచ్చార్యావిశేషతః
త్వమేవ సా త్వం సావిత్రీ త్వం దేవ జననీ పరా ||71||
త్వయైతద్ధార్యతే విశ్వం త్వయైతత్ సృజ్యతే జగత్|
త్వయైతత్ పాల్యతే దేవి త్వమత్స్యంతే చ సర్వదా ||72||
విసృష్టౌ సృష్టిరూపాత్వం స్థితి రూపా చ పాలనే|
తథా సంహృతిరూపాంతే జగతోஉస్య జగన్మయే ||73||
మహావిద్యా మహామాయా మహామేధా మహాస్మృతిః|
మహామోహా చ భవతీ మహాదేవీ మహాసురీ ||74||
ప్రకృతిస్త్వం చ సర్వస్య గుణత్రయ విభావినీ|
కాళరాత్రిర్మహారాత్రిర్మోహరాత్రిశ్చ దారుణా ||75||
త్వం శ్రీస్త్వమీశ్వరీ త్వం హ్రీస్త్వం బుద్ధిర్భోధలక్షణా|
లజ్జాపుష్టిస్తథా తుష్టిస్త్వం శాంతిః క్షాంతి రేవ చ ||76||
ఖడ్గినీ శూలినీ ఘోరా గదినీ చక్రిణీ తథా|
శంఖిణీ చాపినీ బాణాభుశుండీపరిఘాయుధా ||77||
సౌమ్యా సౌమ్యతరాశేషసౌమ్యేభ్యస్త్వతిసుందరీ
పరాపరాణాం పరమా త్వమేవ పరమేశ్వరీ ||78||
యచ్చ కించిత్క్వచిద్వస్తు సదసద్వాఖిలాత్మికే|
తస్య సర్వస్య యా శక్తిః సా త్వం కిం స్తూయసేమయా ||79||
యయా త్వయా జగత్ స్రష్టా జగత్పాతాత్తి యో జగత్|
సోஉపి నిద్రావశం నీతః కస్త్వాం స్తోతుమిహేశ్వరః ||80||
విష్ణుః శరీరగ్రహణమ్ అహమీశాన ఏవ చ
కారితాస్తే యతోஉతస్త్వాం కః స్తోతుం శక్తిమాన్ భవేత్ ||81||
సా త్వమిత్థం ప్రభావైః స్వైరుదారైర్దేవి సంస్తుతా|
మోహయైతౌ దురాధర్షావసురౌ మధుకైటభౌ ||82||
ప్రబోధం చ జగత్స్వామీ నీయతామచ్యుతా లఘు ||83||
బోధశ్చ క్రియతామస్య హంతుమేతౌ మహాసురౌ ||83||
ఋషిరువాచ ||84||
ఏవం స్తుతా తదా దేవీ తామసీ తత్ర వేధసా
విష్ణోః ప్రభోధనార్ధాయ నిహంతుం మధుకైటభౌ ||85||
నేత్రాస్యనాసికాబాహుహృదయేభ్యస్తథోరసః|
నిర్గమ్య దర్శనే తస్థౌ బ్రహ్మణో అవ్యక్తజన్మనః ||86||
ఉత్తస్థౌ చ జగన్నాథః స్తయా ముక్తో జనార్దనః|
ఏకార్ణవే అహిశయనాత్తతః స దదృశే చ తౌ ||87||
మధుకైటభౌ దురాత్మానా వతివీర్యపరాక్రమౌ
క్రోధరక్తేక్షణావత్తుం బ్రహ్మణాం జనితోద్యమౌ ||88||
సముత్థాయ తతస్తాభ్యాం యుయుధే భగవాన్ హరిః
పంచవర్షసహస్త్రాణి బాహుప్రహరణో విభుః ||89||
తావప్యతిబలోన్మత్తౌ మహామాయావిమోహితౌ ||90||
ఉక్తవంతౌ వరోஉస్మత్తో వ్రియతామితి కేశవమ్ ||91||
శ్రీ భగవానువాచ ||92||
భవేతామద్య మే తుష్టౌ మమ వధ్యావుభావపి ||93||
కిమన్యేన వరేణాత్ర ఏతావృద్ది వృతం మమ ||94||
ఋషిరువాచ ||95||
వంచితాభ్యామితి తదా సర్వమాపోమయం జగత్|
విలోక్య తాభ్యాం గదితో భగవాన్ కమలేక్షణః ||96||
ఆవాం జహి న యత్రోర్వీ సలిలేన పరిప్లుతా| ||97||
ఋషిరువాచ ||98||
తథేత్యుక్త్వా భగవతా శంఖచక్రగదాభృతా|
కృత్వా చక్రేణ వై ఛిన్నే జఘనే శిరసీ తయోః ||99||
ఏవమేషా సముత్పన్నా బ్రహ్మణా సంస్తుతా స్వయమ్|
ప్రభావమస్యా దేవ్యాస్తు భూయః శృణు వదామి తే ||100||
|| జయ జయ శ్రీ స్వస్తి శ్రీమార్కండేయపురాణే సావర్ణికే మన్వంతరే దేవీమహాత్మ్యే మధుకైటభవధో నామ ప్రధమోஉధ్యాయః ||
ఆహుతి
ఓం ఏం సాంగాయై సాయుధాయై సశక్తికాయై సపరివారాయై సవాహనాయై ఏం బీజాధిష్టాయై మహా కాళికాయై మహా అహుతిం సమర్పయామి నమః స్వాహా ||
.
ரசன: றுஷி மார்கன்டேய
|| தேவீ மாஹாத்ம்யம் ||
|| ஶ்ரீதுர்காயை னமஃ ||
|| அத ஶ்ரீதுர்காஸப்தஶதீ ||
|| மதுகைடபவதோ னாம ப்ரதமோஉத்யாயஃ ||
அஸ்ய ஶ்ரீ ப்ரதம சரித்ரஸ்ய ப்ரஹ்மா றுஷிஃ | மஹாகாளீ தேவதா | காயத்ரீ சன்தஃ | னன்தா ஶக்திஃ | ரக்த தன்திகா பீஜம் | அக்னிஸ்தத்வம் | றுக்வேதஃ ஸ்வரூபம் | ஶ்ரீ மஹாகாளீ ப்ரீத்யர்தே ப்ரதம சரித்ர ஜபே வினியோகஃ |
த்யானம்
கட்கம் சக்ர கதேஷுசாப பரிகா ஶூலம் புஶுண்டீம் ஶிரஃ
ஶம்ங்கம் ஸன்தததீம் கரைஸ்த்ரினயனாம் ஸர்வாம்ங்கபூஷாவ்றுதாம் |
யாம் ஹன்தும் மதுகைபௌ ஜலஜபூஸ்துஷ்டாவ ஸுப்தே ஹரௌ
னீலாஶ்மத்யுதி மாஸ்யபாததஶகாம் ஸேவே மஹாகாளிகாம்||
ஓம் னமஶ்சண்டிகாயை
ஓம் ஐம் மார்கண்டேய உவாச ||1||
ஸாவர்ணிஃ ஸூர்யதனயோ யோமனுஃ கத்யதேஉஷ்டமஃ|
னிஶாமய ததுத்பத்திம் விஸ்தராத்கததோ மம ||2||
மஹாமாயானுபாவேன யதா மன்வன்தராதிபஃ
ஸ பபூவ மஹாபாகஃ ஸாவர்ணிஸ்தனயோ ரவேஃ ||3||
ஸ்வாரோசிஷேஉன்தரே பூர்வம் சைத்ரவம்ஶஸமுத்பவஃ|
ஸுரதோ னாம ராஜாஉபூத் ஸமஸ்தே க்ஷிதிமண்டலே ||4||
தஸ்ய பாலயதஃ ஸம்யக் ப்ரஜாஃ புத்ரானிவௌரஸான்|
பபூவுஃ ஶத்ரவோ பூபாஃ கோலாவித்வம்ஸினஸ்ததா ||5||
தஸ்ய தைரபவத்யுத்தம் அதிப்ரபலதண்டினஃ|
ன்யூனைரபி ஸ தைர்யுத்தே கோலாவித்வம்ஸிபிர்ஜிதஃ ||6||
ததஃ ஸ்வபுரமாயாதோ னிஜதேஶாதிபோஉபவத்|
ஆக்ரான்தஃ ஸ மஹாபாகஸ்தைஸ்ததா ப்ரபலாரிபிஃ ||7||
அமாத்யைர்பலிபிர்துஷ்டை ர்துர்பலஸ்ய துராத்மபிஃ|
கோஶோ பலம் சாபஹ்றுதம் தத்ராபி ஸ்வபுரே ததஃ ||8||
ததோ ம்றுகயாவ்யாஜேன ஹ்றுதஸ்வாம்யஃ ஸ பூபதிஃ|
ஏகாகீ ஹயமாருஹ்ய ஜகாம கஹனம் வனம் ||9||
ஸதத்ராஶ்ரமமத்ராக்ஷீ த்த்விஜவர்யஸ்ய மேதஸஃ|
ப்ரஶான்தஶ்வாபதாகீர்ண முனிஶிஷ்யோபஶோபிதம் ||10||
தஸ்தௌ கஞ்சித்ஸ காலம் ச முனினா தேன ஸத்க்றுதஃ|
இதஶ்சேதஶ்ச விசரம்ஸ்தஸ்மின் முனிவராஶ்ரமே ||11||
ஸோஉசின்தயத்ததா தத்ர மமத்வாக்றுஷ்டசேதனஃ| ||12||
மத்பூர்வைஃ பாலிதம் பூர்வம் மயாஹீனம் புரம் ஹி தத்
மத்ப்றுத்யைஸ்தைரஸத்வ்றுத்தைஃ ர்தர்மதஃ பால்யதே ன வா ||13||
ன ஜானே ஸ ப்ரதானோ மே ஶூர ஹஸ்தீஸதாமதஃ
மம வைரிவஶம் யாதஃ கான்போகானுபலப்ஸ்யதே ||14||
யே மமானுகதா னித்யம் ப்ரஸாததனபோஜனைஃ
அனுவ்றுத்திம் த்ருவம் தேஉத்ய குர்வன்த்யன்யமஹீப்றுதாம் ||15||
அஸம்யக்வ்யயஶீலைஸ்தைஃ குர்வத்பிஃ ஸததம் வ்யயம்
ஸம்சிதஃ ஸோஉதிதுஃகேன க்ஷயம் கோஶோ கமிஷ்யதி ||16||
ஏதச்சான்யச்ச ஸததம் சின்தயாமாஸ பார்திவஃ
தத்ர விப்ராஶ்ரமாப்யாஶே வைஶ்யமேகம் ததர்ஶ ஸஃ ||17||
ஸ ப்றுஷ்டஸ்தேன கஸ்த்வம் போ ஹேதுஶ்ச ஆகமனேஉத்ர கஃ
ஸஶோக இவ கஸ்மாத்வம் துர்மனா இவ லக்ஷ்யஸே| ||18||
இத்யாகர்ண்ய வசஸ்தஸ்ய பூபதேஃ ப்ரணாயோதிதம்
ப்ரத்யுவாச ஸ தம் வைஶ்யஃ ப்ரஶ்ரயாவனதோ ன்றுபம் ||19||
வைஶ்ய உவாச ||20||
ஸமாதிர்னாம வைஶ்யோஉஹமுத்பன்னோ தனினாம் குலே
புத்ரதாரைர்னிரஸ்தஶ்ச தனலோபாத் அஸாதுபிஃ ||21||
விஹீனஶ்ச தனைதாரைஃ புத்ரைராதாய மே தனம்|
வனமப்யாகதோ துஃகீ னிரஸ்தஶ்சாப்தபன்துபிஃ ||22||
ஸோஉஹம் ன வேத்மி புத்ராணாம் குஶலாகுஶலாத்மிகாம்|
ப்ரவ்றுத்திம் ஸ்வஜனானாம் ச தாராணாம் சாத்ர ஸம்ஸ்திதஃ ||23||
கிம் னு தேஷாம் க்றுஹே க்ஷேமம் அக்ஷேமம் கிம்னு ஸாம்ப்ரதம்
கதம் தேகிம்னுஸத்வ்றுத்தா துர்வ்றுத்தா கிம்னுமேஸுதாஃ ||24||
ராஜோவாச ||25||
யைர்னிரஸ்தோ பவாம்ல்லுப்தைஃ புத்ரதாராதிபிர்தனைஃ ||26||
தேஷு கிம் பவதஃ ஸ்னேஹ மனுபத்னாதி மானஸம் ||27||
வைஶ்ய உவாச ||28||
ஏவமேதத்யதா ப்ராஹ பவானஸ்மத்கதம் வசஃ
கிம் கரோமி ன பத்னாதி மம னிஷ்டுரதாம் மனஃ ||29||
ஐஃ ஸம்த்யஜ்ய பித்றுஸ்னேஹம் தன லுப்தைர்னிராக்றுதஃ
பதிஃஸ்வஜனஹார்தம் ச ஹார்திதேஷ்வேவ மே மனஃ| ||30||
கிமேதன்னாபிஜானாமி ஜானன்னபி மஹாமதே
யத்ப்ரேம ப்ரவணம் சித்தம் விகுணேஷ்வபி பன்துஷு ||31||
தேஷாம் க்றுதே மே னிஃஶ்வாஸோ தௌர்மனஸ்யம் சஜாயதே ||32||
அரோமி கிம் யன்ன மனஸ்தேஷ்வப்ரீதிஷு னிஷ்டுரம் ||33||
மாகண்டேய உவாச ||34||
ததஸ்தௌ ஸஹிதௌ விப்ர தம்முனிம் ஸமுபஸ்திதௌ ||35||
ஸமாதிர்னாம வைஶ்யோஉஸௌ ஸ ச பார்திவ ஸத்தமஃ ||36||
க்றுத்வா து தௌ யதான்யாய்யம் யதார்ஹம் தேன ஸம்விதம்|
உபவிஷ்டௌ கதாஃ காஶ்சித்ச்சக்ரதுர்வைஶ்யபார்திவௌ ||37||
ராஜோஉவாச ||38||
பகவ்ம்ஸ்த்வாமஹம் ப்ரஷ்டுமிச்சாம்யேகம் வதஸ்வதத் ||39||
துஃகாய யன்மே மனஸஃ ஸ்வசித்தாயத்ததாம் வினா ||40||
மஆனதோஉபி யதாஜ்ஞஸ்ய கிமேதன்முனிஸத்தமஃ ||41||
அயம் ச இக்றுதஃ புத்ரைஃ தாரைர்ப்றுத்யைஸ்ததோஜ்கிதஃ
ஸ்வஜனேன ச ஸன்த்யக்தஃ ஸ்தேஷு ஹார்தீ ததாப்யதி ||42||
ஏவ மேஷ ததாஹம் ச த்வாவப்த்யன்ததுஃகிதௌ|
த்றுஷ்டதோஷேஉபி விஷயே மமத்வாக்றுஷ்டமானஸௌ ||43||
தத்கேனைதன்மஹாபாக யன்மோஹொ ஜ்ஞானினோரபி
மமாஸ்ய ச பவத்யேஷா விவேகான்தஸ்ய மூடதா ||44||
றுஷிருவாச ||45||
ஜ்ஞான மஸ்தி ஸமஸ்தஸ்ய ஜன்தோர்வ்ஷய கோசரே|
விஷயஶ்ச மஹாபாக யான்தி சைவம் ப்றுதக்ப்றுதக் ||46||
கேசித்திவா ததா ராத்ரௌ ப்ராணினஃ ஸ்துல்யத்றுஷ்டயஃ ||47||
ஜ்ஞானினோ மனுஜாஃ ஸத்யம் கிம் து தே ன ஹி கேவலம்|
யதோ ஹி ஜ்ஞானினஃ ஸர்வே பஶுபக்ஷிம்றுகாதயஃ ||48||
ஜ்ஞானம் ச தன்மனுஷ்யாணாம் யத்தேஷாம் ம்றுகபக்ஷிணாம்
மனுஷ்யாணாம் ச யத்தேஷாம் துல்யமன்யத்ததோபயோஃ ||49||
ஜ்ஞானேஉபி ஸதி பஶ்யைதான் பதகாஞ்சாபசஞ்சுஷு|
கணமோக்ஷாத்றுதான் மோஹாத்பீட்யமானானபி க்ஷுதா ||50||
மானுஷா மனுஜவ்யாக்ர ஸாபிலாஷாஃ ஸுதான் ப்ரதி
லோபாத் ப்ரத்யுபகாராய னன்வேதான் கிம் ன பஶ்யஸி ||51||
ததாபி மமதாவர்தே மோஹகர்தே னிபாதிதாஃ
மஹாமாயா ப்ரபாவேண ஸம்ஸாரஸ்திதிகாரிணா ||52||
தன்னாத்ர விஸ்மயஃ கார்யோ யோகனித்ரா ஜகத்பதேஃ|
மஹாமாயா ஹரேஶ்சைஷா தயா ஸம்மோஹ்யதே ஜகத் ||53||
ஜ்ஙானினாமபி சேதாம்ஸி தேவீ பகவதீ ஹி ஸா
பலாதாக்ற்ஷ்யமோஹாய மஹாமாயா ப்ரயச்சதி ||54||
தயா விஸ்றுஜ்யதே விஶ்வம் ஜகதேதச்சராசரம் |
ஸைஷா ப்ரஸன்னா வரதா ன்றுணாம் பவதி முக்தயே ||55||
ஸா வித்யா பரமா முக்தேர்ஹேதுபூதா ஸனாதனீ
ஸம்ஸாரபம்தஹேதுஶ்ச ஸைவ ஸர்வேஶ்வரேஶ்வரீ ||56||
ராஜோவாச ||57||
பகவன் காஹி ஸா தேவீ மாமாயேதி யாம் பவான் |
ப்ரவீதி க்தமுத்பன்னா ஸா கர்மாஸ்யாஶ்ச கிம் த்விஜ ||58||
யத்ப்ரபாவா ச ஸா தேவீ யத்ஸ்வரூபா யதுத்பவா|
தத்ஸர்வம் ஶ்ரோதுமிச்சாமி த்வத்தோ ப்ரஹ்மவிதாம் வர ||59||
றுஷிருவாச ||60||
னித்யைவ ஸா ஜகன்மூர்திஸ்தயா ஸர்வமிதம் ததம் ||61||
ததாபி தத்ஸமுத்பத்திர்பஹுதா ஶ்ரூயதாம் மமஃ ||62||
தேவானாம் கார்யஸித்த்யர்தம் ஆவிர்பவதி ஸா யதா|
உத்பன்னேதி ததா லோகே ஸா னித்யாப்யபிதீயதே ||63||
யோகனித்ராம் யதா விஷ்ணுர்ஜகத்யேகார்ணவீக்றுதே|
ஆஸ்தீர்ய ஶேஷமபஜத் கல்பான்தே பகவான் ப்ரபுஃ ||64||
ததா த்வாவஸுரௌ கோரௌ விக்யாதௌ மதுகைடபௌ|
விஷ்ணுகர்ணமலோத்பூதௌ ஹன்தும் ப்ரஹ்மாணமுத்யதௌ ||65||
ஸ னாபி கமலே விஷ்ணோஃ ஸ்திதோ ப்ரஹ்மா ப்ரஜாபதிஃ
த்றுஷ்ட்வா தாவஸுரௌ சோக்ரௌ ப்ரஸுப்தம் ச ஜனார்தனம் ||66||
துஷ்டாவ யோகனித்ராம் தாமேகாக்ரஹ்றுதயஃ ஸ்திதஃ
விபோதனார்தாய ஹரேர்ஹரினேத்ரக்றுதாலயாம் ||67||
விஶ்வேஶ்வரீம் ஜகத்தாத்ரீம் ஸ்திதிஸம்ஹாரகாரிணீம்|
னித்ராம் பகவதீம் விஷ்ணோரதுலாம் தேஜஸஃ ப்ரபுஃ ||68||
ப்ரஹ்மோவாச ||69||
த்வம் ஸ்வாஹா த்வம் ஸ்வதா த்வம்ஹி வஷட்காரஃ ஸ்வராத்மிகா|
ஸுதா த்வமக்ஷரே னித்யே த்ரிதா மாத்ராத்மிகா ஸ்திதா ||70||
அர்தமாத்ரா ஸ்திதா னித்யா யானுச்சார்யாவிஶேஷதஃ
த்வமேவ ஸா த்வம் ஸாவித்ரீ த்வம் தேவ ஜனனீ பரா ||71||
த்வயைதத்தார்யதே விஶ்வம் த்வயைதத் ஸ்றுஜ்யதே ஜகத்|
த்வயைதத் பால்யதே தேவி த்வமத்ஸ்யன்தே ச ஸர்வதா ||72||
விஸ்றுஷ்டௌ ஸ்றுஷ்டிரூபாத்வம் ஸ்திதி ரூபா ச பாலனே|
ததா ஸம்ஹ்றுதிரூபான்தே ஜகதோஉஸ்ய ஜகன்மயே ||73||
மஹாவித்யா மஹாமாயா மஹாமேதா மஹாஸ்ம்றுதிஃ|
மஹாமோஹா ச பவதீ மஹாதேவீ மஹாஸுரீ ||74||
ப்ரக்றுதிஸ்த்வம் ச ஸர்வஸ்ய குணத்ரய விபாவினீ|
காளராத்ரிர்மஹாராத்ரிர்மோஹராத்ரிஶ்ச தாருணா ||75||
த்வம் ஶ்ரீஸ்த்வமீஶ்வரீ த்வம் ஹ்ரீஸ்த்வம் புத்திர்போதலக்ஷணா|
லஜ்ஜாபுஷ்டிஸ்ததா துஷ்டிஸ்த்வம் ஶான்திஃ க்ஷான்தி ரேவ ச ||76||
கட்கினீ ஶூலினீ கோரா கதினீ சக்ரிணீ ததா|
ஶம்கிணீ சாபினீ பாணாபுஶுண்டீபரிகாயுதா ||77||
ஸௌம்யா ஸௌம்யதராஶேஷஸௌம்யேப்யஸ்த்வதிஸுன்தரீ
பராபராணாம் பரமா த்வமேவ பரமேஶ்வரீ ||78||
யச்ச கிஞ்சித்க்வசித்வஸ்து ஸதஸத்வாகிலாத்மிகே|
தஸ்ய ஸர்வஸ்ய யா ஶக்திஃ ஸா த்வம் கிம் ஸ்தூயஸேமயா ||79||
யயா த்வயா ஜகத் ஸ்ரஷ்டா ஜகத்பாதாத்தி யோ ஜகத்|
ஸோஉபி னித்ராவஶம் னீதஃ கஸ்த்வாம் ஸ்தோதுமிஹேஶ்வரஃ ||80||
விஷ்ணுஃ ஶரீரக்ரஹணம் அஹமீஶான ஏவ ச
காரிதாஸ்தே யதோஉதஸ்த்வாம் கஃ ஸ்தோதும் ஶக்திமான் பவேத் ||81||
ஸா த்வமித்தம் ப்ரபாவைஃ ஸ்வைருதாரைர்தேவி ஸம்ஸ்துதா|
மோஹயைதௌ துராதர்ஷாவஸுரௌ மதுகைடபௌ ||82||
ப்ரபோதம் ச ஜகத்ஸ்வாமீ னீயதாமச்யுதா லகு ||83||
போதஶ்ச க்ரியதாமஸ்ய ஹன்துமேதௌ மஹாஸுரௌ ||83||
றுஷிருவாச ||84||
ஏவம் ஸ்துதா ததா தேவீ தாமஸீ தத்ர வேதஸா
விஷ்ணோஃ ப்ரபோதனார்தாய னிஹன்தும் மதுகைடபௌ ||85||
னேத்ராஸ்யனாஸிகாபாஹுஹ்றுதயேப்யஸ்ததோரஸஃ|
னிர்கம்ய தர்ஶனே தஸ்தௌ ப்ரஹ்மணோ அவ்யக்தஜன்மனஃ ||86||
உத்தஸ்தௌ ச ஜகன்னாதஃ ஸ்தயா முக்தோ ஜனார்தனஃ|
ஏகார்ணவே அஹிஶயனாத்ததஃ ஸ தத்றுஶே ச தௌ ||87||
மதுகைடபௌ துராத்மானா வதிவீர்யபராக்ரமௌ
க்ரோதரக்தேக்ஷணாவத்தும் ப்ரஹ்மணாம் ஜனிதோத்யமௌ ||88||
ஸமுத்தாய ததஸ்தாப்யாம் யுயுதே பகவான் ஹரிஃ
பஞ்சவர்ஷஸஹஸ்த்ராணி பாஹுப்ரஹரணோ விபுஃ ||89||
தாவப்யதிபலோன்மத்தௌ மஹாமாயாவிமோஹிதௌ ||90||
உக்தவன்தௌ வரோஉஸ்மத்தோ வ்ரியதாமிதி கேஶவம் ||91||
ஶ்ரீ பகவானுவாச ||92||
பவேதாமத்ய மே துஷ்டௌ மம வத்யாவுபாவபி ||93||
கிமன்யேன வரேணாத்ர ஏதாவ்றுத்தி வ்றுதம் மம ||94||
றுஷிருவாச ||95||
வஞ்சிதாப்யாமிதி ததா ஸர்வமாபோமயம் ஜகத்|
விலோக்ய தாப்யாம் கதிதோ பகவான் கமலேக்ஷணஃ ||96||
ஆவாம் ஜஹி ன யத்ரோர்வீ ஸலிலேன பரிப்லுதா| ||97||
றுஷிருவாச ||98||
ததேத்யுக்த்வா பகவதா ஶம்கசக்ரகதாப்றுதா|
க்றுத்வா சக்ரேண வை சின்னே ஜகனே ஶிரஸீ தயோஃ ||99||
ஏவமேஷா ஸமுத்பன்னா ப்ரஹ்மணா ஸம்ஸ்துதா ஸ்வயம்|
ப்ரபாவமஸ்யா தேவ்யாஸ்து பூயஃ ஶ்றுணு வதாமி தே ||100||
|| ஜய ஜய ஶ்ரீ ஸ்வஸ்தி ஶ்ரீமார்கண்டேயபுராணே ஸாவர்ணிகே மன்வன்தரே தேவீமஹாத்ம்யே மதுகைடபவதோ னாம ப்ரதமோஉத்யாயஃ ||
ஆஹுதி
ஓம் ஏம் ஸாம்காயை ஸாயுதாயை ஸஶக்திகாயை ஸபரிவாராயை ஸவாஹனாயை ஏம் பீஜாதிஷ்டாயை மஹா காளிகாயை மஹா அஹுதிம் ஸமர்பயாமி னமஃ ஸ்வாஹா ||
.
ରଚନ: ଋଷି ମାର୍କନ୍ଡେୟ
|| ଦେଵୀ ମାହାତ୍ମ୍ୟମ ||
|| ଶ୍ରୀଦୁର୍ଗାୟୈ ନମଃ ||
|| ଅଥ ଶ୍ରୀଦୁର୍ଗାସପ୍ତଶତୀ ||
|| ମଧୁକୈଟଭଵଧୋ ନାମ ପ୍ରଥମୋஉଧ୍ୟାୟଃ ||
ଅସ୍ୟ ଶ୍ରୀ ପ୍ରଧମ ଚରିତ୍ରସ୍ୟ ବ୍ରହ୍ମା ଋଷିଃ | ମହାକାଳୀ ଦେଵତା | ଗାୟତ୍ରୀ ଛନ୍ଦଃ | ନନ୍ଦା ଶକ୍ତିଃ | ରକ୍ତ ଦନ୍ତିକା ବୀଜମ | ଅଗ୍ନିସ୍ତତ୍ଵମ | ଋଗ୍ଵେଦଃ ସ୍ଵରୂପମ | ଶ୍ରୀ ମହାକାଳୀ ପ୍ରୀତ୍ୟର୍ଧେ ପ୍ରଧମ ଚରିତ୍ର ଜପେ ଵିନିୟୋଗଃ |
ଧ୍ୟାନଂ
ଖଡ୍ଗଂ ଚକ୍ର ଗଦେଷୁଚାପ ପରିଘା ଶୂଲଂ ଭୁଶୁଣ୍ଡୀଂ ଶିରଃ
ଶଂଙ୍ଖଂ ସନ୍ଦଧତୀଂ କରୈସ୍ତ୍ରିନୟନାଂ ସର୍ଵାଂଙ୍ଗଭୂଷାଵୃତାମ |
ୟାଂ ହନ୍ତୁଂ ମଧୁକୈଭୌ ଜଲଜଭୂସ୍ତୁଷ୍ଟାଵ ସୁପ୍ତେ ହରୌ
ନୀଲାଶ୍ମଦ୍ୟୁତି ମାସ୍ୟପାଦଦଶକାଂ ସେଵେ ମହାକାଳିକାଂ||
ଓଂ ନମଶ୍ଚଣ୍ଡିକାୟୈ
ଓଂ ଐଂ ମାର୍କଣ୍ଡେୟ ଉଵାଚ ||1||
ସାଵର୍ଣିଃ ସୂର୍ୟତନୟୋ ୟୋମନୁଃ କଥ୍ୟତେஉଷ୍ଟମଃ|
ନିଶାମୟ ତଦୁତ୍ପତ୍ତିଂ ଵିସ୍ତରାଦ୍ଗଦତୋ ମମ ||2||
ମହାମାୟାନୁଭାଵେନ ୟଥା ମନ୍ଵନ୍ତରାଧିପଃ
ସ ବଭୂଵ ମହାଭାଗଃ ସାଵର୍ଣିସ୍ତନୟୋ ରଵେଃ ||3||
ସ୍ଵାରୋଚିଷେஉନ୍ତରେ ପୂର୍ଵଂ ଚୈତ୍ରଵଂଶସମୁଦ୍ଭଵଃ|
ସୁରଥୋ ନାମ ରାଜାஉଭୂତ ସମସ୍ତେ କ୍ଷିତିମଣ୍ଡଲେ ||4||
ତସ୍ୟ ପାଲୟତଃ ସମ୍ୟକ ପ୍ରଜାଃ ପୁତ୍ରାନିଵୌରସାନ|
ବଭୂଵୁଃ ଶତ୍ରଵୋ ଭୂପାଃ କୋଲାଵିଧ୍ଵଂସିନସ୍ତଦା ||5||
ତସ୍ୟ ତୈରଭଵଦ୍ୟୁଦ୍ଧମ ଅତିପ୍ରବଲଦଣ୍ଡିନଃ|
ନ୍ୟୂନୈରପି ସ ତୈର୍ୟୁଦ୍ଧେ କୋଲାଵିଧ୍ଵଂସିଭିର୍ଜିତଃ ||6||
ତତଃ ସ୍ଵପୁରମାୟାତୋ ନିଜଦେଶାଧିପୋஉଭଵତ|
ଆକ୍ରାନ୍ତଃ ସ ମହାଭାଗସ୍ତୈସ୍ତଦା ପ୍ରବଲାରିଭିଃ ||7||
ଅମାତ୍ୟୈର୍ବଲିଭିର୍ଦୁଷ୍ଟୈ ର୍ଦୁର୍ବଲସ୍ୟ ଦୁରାତ୍ମଭିଃ|
କୋଶୋ ବଲଂ ଚାପହୃତଂ ତତ୍ରାପି ସ୍ଵପୁରେ ତତଃ ||8||
ତତୋ ମୃଗୟାଵ୍ୟାଜେନ ହୃତସ୍ଵାମ୍ୟଃ ସ ଭୂପତିଃ|
ଏକାକୀ ହୟମାରୁହ୍ୟ ଜଗାମ ଗହନଂ ଵନମ ||9||
ସତତ୍ରାଶ୍ରମମଦ୍ରାକ୍ଷୀ ଦ୍ଦ୍ଵିଜଵର୍ୟସ୍ୟ ମେଧସଃ|
ପ୍ରଶାନ୍ତଶ୍ଵାପଦାକୀର୍ଣ ମୁନିଶିଷ୍ୟୋପଶୋଭିତମ ||10||
ତସ୍ଥୌ କଞ୍ଚିତ୍ସ କାଲଂ ଚ ମୁନିନା ତେନ ସତ୍କୃତଃ|
ଇତଶ୍ଚେତଶ୍ଚ ଵିଚରଂସ୍ତସ୍ମିନ ମୁନିଵରାଶ୍ରମେ ||11||
ସୋஉଚିନ୍ତୟତ୍ତଦା ତତ୍ର ମମତ୍ଵାକୃଷ୍ଟଚେତନଃ| ||12||
ମତ୍ପୂର୍ଵୈଃ ପାଲିତଂ ପୂର୍ଵଂ ମୟାହୀନଂ ପୁରଂ ହି ତତ
ମଦ୍ଭୃତ୍ୟୈସ୍ତୈରସଦ୍ଵୃତ୍ତୈଃ ର୍ଧର୍ମତଃ ପାଲ୍ୟତେ ନ ଵା ||13||
ନ ଜାନେ ସ ପ୍ରଧାନୋ ମେ ଶୂର ହସ୍ତୀସଦାମଦଃ
ମମ ଵୈରିଵଶଂ ୟାତଃ କାନ୍ଭୋଗାନୁପଲପ୍ସ୍ୟତେ ||14||
ୟେ ମମାନୁଗତା ନିତ୍ୟଂ ପ୍ରସାଦଧନଭୋଜନୈଃ
ଅନୁଵୃତ୍ତିଂ ଧ୍ରୁଵଂ ତେஉଦ୍ୟ କୁର୍ଵନ୍ତ୍ୟନ୍ୟମହୀଭୃତାଂ ||15||
ଅସମ୍ୟଗ୍ଵ୍ୟୟଶୀଲୈସ୍ତୈଃ କୁର୍ଵଦ୍ଭିଃ ସତତଂ ଵ୍ୟୟଂ
ସଂଚିତଃ ସୋஉତିଦୁଃଖେନ କ୍ଷୟଂ କୋଶୋ ଗମିଷ୍ୟତି ||16||
ଏତଚ୍ଚାନ୍ୟଚ୍ଚ ସତତଂ ଚିନ୍ତୟାମାସ ପାର୍ଥିଵଃ
ତତ୍ର ଵିପ୍ରାଶ୍ରମାଭ୍ୟାଶେ ଵୈଶ୍ୟମେକଂ ଦଦର୍ଶ ସଃ ||17||
ସ ପୃଷ୍ଟସ୍ତେନ କସ୍ତ୍ଵଂ ଭୋ ହେତୁଶ୍ଚ ଆଗମନେஉତ୍ର କଃ
ସଶୋକ ଇଵ କସ୍ମାତ୍ଵଂ ଦୁର୍ମନା ଇଵ ଲକ୍ଷ୍ୟସେ| ||18||
ଇତ୍ୟାକର୍ଣ୍ୟ ଵଚସ୍ତସ୍ୟ ଭୂପତେଃ ପ୍ରଣାୟୋଦିତମ
ପ୍ରତ୍ୟୁଵାଚ ସ ତଂ ଵୈଶ୍ୟଃ ପ୍ରଶ୍ରୟାଵନତୋ ନୃପମ ||19||
ଵୈଶ୍ୟ ଉଵାଚ ||20||
ସମାଧିର୍ନାମ ଵୈଶ୍ୟୋஉହମୁତ୍ପନ୍ନୋ ଧନିନାଂ କୁଲେ
ପୁତ୍ରଦାରୈର୍ନିରସ୍ତଶ୍ଚ ଧନଲୋଭାଦ ଅସାଧୁଭିଃ ||21||
ଵିହୀନଶ୍ଚ ଧନୈଦାରୈଃ ପୁତ୍ରୈରାଦାୟ ମେ ଧନମ|
ଵନମଭ୍ୟାଗତୋ ଦୁଃଖୀ ନିରସ୍ତଶ୍ଚାପ୍ତବନ୍ଧୁଭିଃ ||22||
ସୋஉହଂ ନ ଵେଦ୍ମି ପୁତ୍ରାଣାଂ କୁଶଲାକୁଶଲାତ୍ମିକାମ|
ପ୍ରଵୃତ୍ତିଂ ସ୍ଵଜନାନାଂ ଚ ଦାରାଣାଂ ଚାତ୍ର ସଂସ୍ଥିତଃ ||23||
କିଂ ନୁ ତେଷାଂ ଗୃହେ କ୍ଷେମମ ଅକ୍ଷେମଂ କିଂନୁ ସାମ୍ପ୍ରତଂ
କଥଂ ତେକିଂନୁସଦ୍ଵୃତ୍ତା ଦୁର୍ଵୃତ୍ତା କିଂନୁମେସୁତାଃ ||24||
ରାଜୋଵାଚ ||25||
ୟୈର୍ନିରସ୍ତୋ ଭଵାଂଲ୍ଲୁବ୍ଧୈଃ ପୁତ୍ରଦାରାଦିଭିର୍ଧନୈଃ ||26||
ତେଷୁ କିଂ ଭଵତଃ ସ୍ନେହ ମନୁବଧ୍ନାତି ମାନସମ ||27||
ଵୈଶ୍ୟ ଉଵାଚ ||28||
ଏଵମେତଦ୍ୟଥା ପ୍ରାହ ଭଵାନସ୍ମଦ୍ଗତଂ ଵଚଃ
କିଂ କରୋମି ନ ବଧ୍ନାତି ମମ ନିଷ୍ଟୁରତାଂ ମନଃ ||29||
ଐଃ ସଂତ୍ୟଜ୍ୟ ପିତୃସ୍ନେହଂ ଧନ ଲୁବ୍ଧୈର୍ନିରାକୃତଃ
ପତିଃସ୍ଵଜନହାର୍ଦଂ ଚ ହାର୍ଦିତେଷ୍ଵେଵ ମେ ମନଃ| ||30||
କିମେତନ୍ନାଭିଜାନାମି ଜାନନ୍ନପି ମହାମତେ
ୟତ୍ପ୍ରେମ ପ୍ରଵଣଂ ଚିତ୍ତଂ ଵିଗୁଣେଷ୍ଵପି ବନ୍ଧୁଷୁ ||31||
ତେଷାଂ କୃତେ ମେ ନିଃଶ୍ଵାସୋ ଦୌର୍ମନସ୍ୟଂ ଚଜାୟତେ ||32||
ଅରୋମି କିଂ ୟନ୍ନ ମନସ୍ତେଷ୍ଵପ୍ରୀତିଷୁ ନିଷ୍ଠୁରମ ||33||
ମାକଣ୍ଡେୟ ଉଵାଚ ||34||
ତତସ୍ତୌ ସହିତୌ ଵିପ୍ର ତଂମୁନିଂ ସମୁପସ୍ଥିତୌ ||35||
ସମାଧିର୍ନାମ ଵୈଶ୍ୟୋஉସୌ ସ ଚ ପାର୍ଧିଵ ସତ୍ତମଃ ||36||
କୃତ୍ଵା ତୁ ତୌ ୟଥାନ୍ୟାୟ୍ୟଂ ୟଥାର୍ହଂ ତେନ ସଂଵିଦମ|
ଉପଵିଷ୍ଟୌ କଥାଃ କାଶ୍ଚିତ୍ଚ୍ଚକ୍ରତୁର୍ଵୈଶ୍ୟପାର୍ଧିଵୌ ||37||
ରାଜୋଉଵାଚ ||38||
ଭଗଵଂସ୍ତ୍ଵାମହଂ ପ୍ରଷ୍ଟୁମିଚ୍ଛାମ୍ୟେକଂ ଵଦସ୍ଵତତ ||39||
ଦୁଃଖାୟ ୟନ୍ମେ ମନସଃ ସ୍ଵଚିତ୍ତାୟତ୍ତତାଂ ଵିନା ||40||
ମଆନତୋஉପି ୟଥାଜ୍ଞସ୍ୟ କିମେତନ୍ମୁନିସତ୍ତମଃ ||41||
ଅୟଂ ଚ ଇକୃତଃ ପୁତ୍ରୈଃ ଦାରୈର୍ଭୃତ୍ୟୈସ୍ତଥୋଜ୍ଘିତଃ
ସ୍ଵଜନେନ ଚ ସନ୍ତ୍ୟକ୍ତଃ ସ୍ତେଷୁ ହାର୍ଦୀ ତଥାପ୍ୟତି ||42||
ଏଵ ମେଷ ତଥାହଂ ଚ ଦ୍ଵାଵପ୍ତ୍ୟନ୍ତଦୁଃଖିତୌ|
ଦୃଷ୍ଟଦୋଷେஉପି ଵିଷୟେ ମମତ୍ଵାକୃଷ୍ଟମାନସୌ ||43||
ତତ୍କେନୈତନ୍ମହାଭାଗ ୟନ୍ମୋହୋ ଜ୍ଞାନିନୋରପି
ମମାସ୍ୟ ଚ ଭଵତ୍ୟେଷା ଵିଵେକାନ୍ଧସ୍ୟ ମୂଢତା ||44||
ଋଷିରୁଵାଚ ||45||
ଜ୍ଞାନ ମସ୍ତି ସମସ୍ତସ୍ୟ ଜନ୍ତୋର୍ଵ୍ଷୟ ଗୋଚରେ|
ଵିଷୟଶ୍ଚ ମହାଭାଗ ୟାନ୍ତି ଚୈଵଂ ପୃଥକ୍ପୃଥକ ||46||
କେଚିଦ୍ଦିଵା ତଥା ରାତ୍ରୌ ପ୍ରାଣିନଃ ସ୍ତୁଲ୍ୟଦୃଷ୍ଟୟଃ ||47||
ଜ୍ଞାନିନୋ ମନୁଜାଃ ସତ୍ୟଂ କିଂ ତୁ ତେ ନ ହି କେଵଲମ|
ୟତୋ ହି ଜ୍ଞାନିନଃ ସର୍ଵେ ପଶୁପକ୍ଷିମୃଗାଦୟଃ ||48||
ଜ୍ଞାନଂ ଚ ତନ୍ମନୁଷ୍ୟାଣାଂ ୟତ୍ତେଷାଂ ମୃଗପକ୍ଷିଣାଂ
ମନୁଷ୍ୟାଣାଂ ଚ ୟତ୍ତେଷାଂ ତୁଲ୍ୟମନ୍ୟତ୍ତଥୋଭୟୋଃ ||49||
ଜ୍ଞାନେஉପି ସତି ପଶ୍ୟୈତାନ ପତଗାଞ୍ଛାବଚଞ୍ଚୁଷୁ|
କଣମୋକ୍ଷାଦୃତାନ ମୋହାତ୍ପୀଡ୍ୟମାନାନପି କ୍ଷୁଧା ||50||
ମାନୁଷା ମନୁଜଵ୍ୟାଘ୍ର ସାଭିଲାଷାଃ ସୁତାନ ପ୍ରତି
ଲୋଭାତ ପ୍ରତ୍ୟୁପକାରାୟ ନନ୍ଵେତାନ କିଂ ନ ପଶ୍ୟସି ||51||
ତଥାପି ମମତାଵର୍ତେ ମୋହଗର୍ତେ ନିପାତିତାଃ
ମହାମାୟା ପ୍ରଭାଵେଣ ସଂସାରସ୍ଥିତିକାରିଣା ||52||
ତନ୍ନାତ୍ର ଵିସ୍ମୟଃ କାର୍ୟୋ ୟୋଗନିଦ୍ରା ଜଗତ୍ପତେଃ|
ମହାମାୟା ହରେଶ୍ଚୈଷା ତୟା ସମ୍ମୋହ୍ୟତେ ଜଗତ ||53||
ଜ୍ଙାନିନାମପି ଚେତାଂସି ଦେଵୀ ଭଗଵତୀ ହି ସା
ବଲାଦାକଷ୍ୟମୋହାୟ ମହାମାୟା ପ୍ରୟଚ୍ଛତି ||54||
ତୟା ଵିସୃଜ୍ୟତେ ଵିଶ୍ଵଂ ଜଗଦେତଚ୍ଚରାଚରମ |
ସୈଷା ପ୍ରସନ୍ନା ଵରଦା ନୃଣାଂ ଭଵତି ମୁକ୍ତୟେ ||55||
ସା ଵିଦ୍ୟା ପରମା ମୁକ୍ତେର୍ହେତୁଭୂତା ସନାତନୀ
ସଂସାରବଂଧହେତୁଶ୍ଚ ସୈଵ ସର୍ଵେଶ୍ଵରେଶ୍ଵରୀ ||56||
ରାଜୋଵାଚ ||57||
ଭଗଵନ କାହି ସା ଦେଵୀ ମାମାୟେତି ୟାଂ ଭଵାନ |
ବ୍ରଵୀତି କ୍ଥମୁତ୍ପନ୍ନା ସା କର୍ମାସ୍ୟାଶ୍ଚ କିଂ ଦ୍ଵିଜ ||58||
ୟତ୍ପ୍ରଭାଵା ଚ ସା ଦେଵୀ ୟତ୍ସ୍ଵରୂପା ୟଦୁଦ୍ଭଵା|
ତତ୍ସର୍ଵଂ ଶ୍ରୋତୁମିଚ୍ଛାମି ତ୍ଵତ୍ତୋ ବ୍ରହ୍ମଵିଦାଂ ଵର ||59||
ଋଷିରୁଵାଚ ||60||
ନିତ୍ୟୈଵ ସା ଜଗନ୍ମୂର୍ତିସ୍ତୟା ସର୍ଵମିଦଂ ତତମ ||61||
ତଥାପି ତତ୍ସମୁତ୍ପତ୍ତିର୍ବହୁଧା ଶ୍ରୂୟତାଂ ମମଃ ||62||
ଦେଵାନାଂ କାର୍ୟସିଦ୍ଧ୍ୟର୍ଥମ ଆଵିର୍ଭଵତି ସା ୟଦା|
ଉତ୍ପନ୍ନେତି ତଦା ଲୋକେ ସା ନିତ୍ୟାପ୍ୟଭିଧୀୟତେ ||63||
ୟୋଗନିଦ୍ରାଂ ୟଦା ଵିଷ୍ଣୁର୍ଜଗତ୍ୟେକାର୍ଣଵୀକୃତେ|
ଆସ୍ତୀର୍ୟ ଶେଷମଭଜତ କଲ୍ପାନ୍ତେ ଭଗଵାନ ପ୍ରଭୁଃ ||64||
ତଦା ଦ୍ଵାଵସୁରୌ ଘୋରୌ ଵିଖ୍ୟାତୌ ମଧୁକୈଟଭୌ|
ଵିଷ୍ଣୁକର୍ଣମଲୋଦ୍ଭୂତୌ ହନ୍ତୁଂ ବ୍ରହ୍ମାଣମୁଦ୍ୟତୌ ||65||
ସ ନାଭି କମଲେ ଵିଷ୍ଣୋଃ ସ୍ଥିତୋ ବ୍ରହ୍ମା ପ୍ରଜାପତିଃ
ଦୃଷ୍ଟ୍ଵା ତାଵସୁରୌ ଚୋଗ୍ରୌ ପ୍ରସୁପ୍ତଂ ଚ ଜନାର୍ଦନମ ||66||
ତୁଷ୍ଟାଵ ୟୋଗନିଦ୍ରାଂ ତାମେକାଗ୍ରହୃଦୟଃ ସ୍ଥିତଃ
ଵିବୋଧନାର୍ଧାୟ ହରେର୍ହରିନେତ୍ରକୃତାଲୟାମ ||67||
ଵିଶ୍ଵେଶ୍ଵରୀଂ ଜଗଦ୍ଧାତ୍ରୀଂ ସ୍ଥିତିସଂହାରକାରିଣୀମ|
ନିଦ୍ରାଂ ଭଗଵତୀଂ ଵିଷ୍ଣୋରତୁଲାଂ ତେଜସଃ ପ୍ରଭୁଃ ||68||
ବ୍ରହ୍ମୋଵାଚ ||69||
ତ୍ଵଂ ସ୍ଵାହା ତ୍ଵଂ ସ୍ଵଧା ତ୍ଵଂହି ଵଷଟ୍କାରଃ ସ୍ଵରାତ୍ମିକା|
ସୁଧା ତ୍ଵମକ୍ଷରେ ନିତ୍ୟେ ତ୍ରିଧା ମାତ୍ରାତ୍ମିକା ସ୍ଥିତା ||70||
ଅର୍ଧମାତ୍ରା ସ୍ଥିତା ନିତ୍ୟା ୟାନୁଚ୍ଚାର୍ୟାଵିଶେଷତଃ
ତ୍ଵମେଵ ସା ତ୍ଵଂ ସାଵିତ୍ରୀ ତ୍ଵଂ ଦେଵ ଜନନୀ ପରା ||71||
ତ୍ଵୟୈତଦ୍ଧାର୍ୟତେ ଵିଶ୍ଵଂ ତ୍ଵୟୈତତ ସୃଜ୍ୟତେ ଜଗତ|
ତ୍ଵୟୈତତ ପାଲ୍ୟତେ ଦେଵି ତ୍ଵମତ୍ସ୍ୟନ୍ତେ ଚ ସର୍ଵଦା ||72||
ଵିସୃଷ୍ଟୌ ସୃଷ୍ଟିରୂପାତ୍ଵଂ ସ୍ଥିତି ରୂପା ଚ ପାଲନେ|
ତଥା ସଂହୃତିରୂପାନ୍ତେ ଜଗତୋஉସ୍ୟ ଜଗନ୍ମୟେ ||73||
ମହାଵିଦ୍ୟା ମହାମାୟା ମହାମେଧା ମହାସ୍ମୃତିଃ|
ମହାମୋହା ଚ ଭଵତୀ ମହାଦେଵୀ ମହାସୁରୀ ||74||
ପ୍ରକୃତିସ୍ତ୍ଵଂ ଚ ସର୍ଵସ୍ୟ ଗୁଣତ୍ରୟ ଵିଭାଵିନୀ|
କାଳରାତ୍ରିର୍ମହାରାତ୍ରିର୍ମୋହରାତ୍ରିଶ୍ଚ ଦାରୁଣା ||75||
ତ୍ଵଂ ଶ୍ରୀସ୍ତ୍ଵମୀଶ୍ଵରୀ ତ୍ଵଂ ହ୍ରୀସ୍ତ୍ଵଂ ବୁଦ୍ଧିର୍ଭୋଧଲକ୍ଷଣା|
ଲଜ୍ଜାପୁଷ୍ଟିସ୍ତଥା ତୁଷ୍ଟିସ୍ତ୍ଵଂ ଶାନ୍ତିଃ କ୍ଷାନ୍ତି ରେଵ ଚ ||76||
ଖଡ୍ଗିନୀ ଶୂଲିନୀ ଘୋରା ଗଦିନୀ ଚକ୍ରିଣୀ ତଥା|
ଶଂଖିଣୀ ଚାପିନୀ ବାଣାଭୁଶୁଣ୍ଡୀପରିଘାୟୁଧା ||77||
ସୌମ୍ୟା ସୌମ୍ୟତରାଶେଷସୌମ୍ୟେଭ୍ୟସ୍ତ୍ଵତିସୁନ୍ଦରୀ
ପରାପରାଣାଂ ପରମା ତ୍ଵମେଵ ପରମେଶ୍ଵରୀ ||78||
ୟଚ୍ଚ କିଞ୍ଚିତ୍କ୍ଵଚିଦ୍ଵସ୍ତୁ ସଦସଦ୍ଵାଖିଲାତ୍ମିକେ|
ତସ୍ୟ ସର୍ଵସ୍ୟ ୟା ଶକ୍ତିଃ ସା ତ୍ଵଂ କିଂ ସ୍ତୂୟସେମୟା ||79||
ୟୟା ତ୍ଵୟା ଜଗତ ସ୍ରଷ୍ଟା ଜଗତ୍ପାତାତ୍ତି ୟୋ ଜଗତ|
ସୋஉପି ନିଦ୍ରାଵଶଂ ନୀତଃ କସ୍ତ୍ଵାଂ ସ୍ତୋତୁମିହେଶ୍ଵରଃ ||80||
ଵିଷ୍ଣୁଃ ଶରୀରଗ୍ରହଣମ ଅହମୀଶାନ ଏଵ ଚ
କାରିତାସ୍ତେ ୟତୋஉତସ୍ତ୍ଵାଂ କଃ ସ୍ତୋତୁଂ ଶକ୍ତିମାନ ଭଵେତ ||81||
ସା ତ୍ଵମିତ୍ଥଂ ପ୍ରଭାଵୈଃ ସ୍ଵୈରୁଦାରୈର୍ଦେଵି ସଂସ୍ତୁତା|
ମୋହୟୈତୌ ଦୁରାଧର୍ଷାଵସୁରୌ ମଧୁକୈଟଭୌ ||82||
ପ୍ରବୋଧଂ ଚ ଜଗତ୍ସ୍ଵାମୀ ନୀୟତାମଚ୍ୟୁତା ଲଘୁ ||83||
ବୋଧଶ୍ଚ କ୍ରିୟତାମସ୍ୟ ହନ୍ତୁମେତୌ ମହାସୁରୌ ||83||
ଋଷିରୁଵାଚ ||84||
ଏଵଂ ସ୍ତୁତା ତଦା ଦେଵୀ ତାମସୀ ତତ୍ର ଵେଧସା
ଵିଷ୍ଣୋଃ ପ୍ରଭୋଧନାର୍ଧାୟ ନିହନ୍ତୁଂ ମଧୁକୈଟଭୌ ||85||
ନେତ୍ରାସ୍ୟନାସିକାବାହୁହୃଦୟେଭ୍ୟସ୍ତଥୋରସଃ|
ନିର୍ଗମ୍ୟ ଦର୍ଶନେ ତସ୍ଥୌ ବ୍ରହ୍ମଣୋ ଅଵ୍ୟକ୍ତଜନ୍ମନଃ ||86||
ଉତ୍ତସ୍ଥୌ ଚ ଜଗନ୍ନାଥଃ ସ୍ତୟା ମୁକ୍ତୋ ଜନାର୍ଦନଃ|
ଏକାର୍ଣଵେ ଅହିଶୟନାତ୍ତତଃ ସ ଦଦୃଶେ ଚ ତୌ ||87||
ମଧୁକୈଟଭୌ ଦୁରାତ୍ମାନା ଵତିଵୀର୍ୟପରାକ୍ରମୌ
କ୍ରୋଧରକ୍ତେକ୍ଷଣାଵତ୍ତୁଂ ବ୍ରହ୍ମଣାଂ ଜନିତୋଦ୍ୟମୌ ||88||
ସମୁତ୍ଥାୟ ତତସ୍ତାଭ୍ୟାଂ ୟୁୟୁଧେ ଭଗଵାନ ହରିଃ
ପଞ୍ଚଵର୍ଷସହସ୍ତ୍ରାଣି ବାହୁପ୍ରହରଣୋ ଵିଭୁଃ ||89||
ତାଵପ୍ୟତିବଲୋନ୍ମତ୍ତୌ ମହାମାୟାଵିମୋହିତୌ ||90||
ଉକ୍ତଵନ୍ତୌ ଵରୋஉସ୍ମତ୍ତୋ ଵ୍ରିୟତାମିତି କେଶଵମ ||91||
ଶ୍ରୀ ଭଗଵାନୁଵାଚ ||92||
ଭଵେତାମଦ୍ୟ ମେ ତୁଷ୍ଟୌ ମମ ଵଧ୍ୟାଵୁଭାଵପି ||93||
କିମନ୍ୟେନ ଵରେଣାତ୍ର ଏତାଵୃଦ୍ଦି ଵୃତଂ ମମ ||94||
ଋଷିରୁଵାଚ ||95||
ଵଞ୍ଚିତାଭ୍ୟାମିତି ତଦା ସର୍ଵମାପୋମୟଂ ଜଗତ|
ଵିଲୋକ୍ୟ ତାଭ୍ୟାଂ ଗଦିତୋ ଭଗଵାନ କମଲେକ୍ଷଣଃ ||96||
ଆଵାଂ ଜହି ନ ୟତ୍ରୋର୍ଵୀ ସଲିଲେନ ପରିପ୍ଲୁତା| ||97||
ଋଷିରୁଵାଚ ||98||
ତଥେତ୍ୟୁକ୍ତ୍ଵା ଭଗଵତା ଶଂଖଚକ୍ରଗଦାଭୃତା|
କୃତ୍ଵା ଚକ୍ରେଣ ଵୈ ଛିନ୍ନେ ଜଘନେ ଶିରସୀ ତୟୋଃ ||99||
ଏଵମେଷା ସମୁତ୍ପନ୍ନା ବ୍ରହ୍ମଣା ସଂସ୍ତୁତା ସ୍ଵୟମ|
ପ୍ରଭାଵମସ୍ୟା ଦେଵ୍ୟାସ୍ତୁ ଭୂୟଃ ଶୃଣୁ ଵଦାମି ତେ ||100||
|| ଜୟ ଜୟ ଶ୍ରୀ ସ୍ଵସ୍ତି ଶ୍ରୀମାର୍କଣ୍ଡେୟପୁରାଣେ ସାଵର୍ଣିକେ ମନ୍ଵନ୍ତରେ ଦେଵୀମହାତ୍ମ୍ୟେ ମଧୁକୈଟଭଵଧୋ ନାମ ପ୍ରଧମୋஉଧ୍ୟାୟଃ ||
ଆହୁତି
ଓଂ ଏଂ ସାଂଗାୟୈ ସାୟୁଧାୟୈ ସଶକ୍ତିକାୟୈ ସପରିଵାରାୟୈ ସଵାହନାୟୈ ଏଂ ବୀଜାଧିଷ୍ଟାୟୈ ମହା କାଳିକାୟୈ ମହା ଅହୁତିଂ ସମର୍ପୟାମି ନମଃ ସ୍ଵାହା ||
.
രചന: ഋഷി മാര്കന്ഡേയ
|| ദേവീ മാഹാത്മ്യമ് ||
|| ശ്രീദുര്ഗായൈ നമഃ ||
|| അഥ ശ്രീദുര്ഗാസപ്തശതീ ||
|| മധുകൈടഭവധോ നാമ പ്രഥമോஉധ്യായഃ ||
അസ്യ ശ്രീ പ്രധമ ചരിത്രസ്യ ബ്രഹ്മാ ഋഷിഃ | മഹാകാളീ ദേവതാ | ഗായത്രീ ഛന്ദഃ | നന്ദാ ശക്തിഃ | രക്ത ദന്തികാ ബീജമ് | അഗ്നിസ്തത്വമ് | ഋഗ്വേദഃ സ്വരൂപമ് | ശ്രീ മഹാകാളീ പ്രീത്യര്ധേ പ്രധമ ചരിത്ര ജപേ വിനിയോഗഃ |
ധ്യാനം
ഖഡ്ഗം ചക്ര ഗദേഷുചാപ പരിഘാ ശൂലം ഭുശുണ്ഡീം ശിരഃ
ശംങ്ഖം സന്ദധതീം കരൈസ്ത്രിനയനാം സര്വാംങ്ഗഭൂഷാവൃതാമ് |
യാം ഹന്തും മധുകൈഭൗ ജലജഭൂസ്തുഷ്ടാവ സുപ്തേ ഹരൗ
നീലാശ്മദ്യുതി മാസ്യപാദദശകാം സേവേ മഹാകാളികാം||
ഓം നമശ്ചണ്ഡികായൈ
ഓം ഐം മാര്കണ്ഡേയ ഉവാച ||1||
സാവര്ണിഃ സൂര്യതനയോ യോമനുഃ കഥ്യതേஉഷ്ടമഃ|
നിശാമയ തദുത്പത്തിം വിസ്തരാദ്ഗദതോ മമ ||2||
മഹാമായാനുഭാവേന യഥാ മന്വന്തരാധിപഃ
സ ബഭൂവ മഹാഭാഗഃ സാവര്ണിസ്തനയോ രവേഃ ||3||
സ്വാരോചിഷേஉന്തരേ പൂര്വം ചൈത്രവംശസമുദ്ഭവഃ|
സുരഥോ നാമ രാജാஉഭൂത് സമസ്തേ ക്ഷിതിമണ്ഡലേ ||4||
തസ്യ പാലയതഃ സമ്യക് പ്രജാഃ പുത്രാനിവൗരസാന്|
ബഭൂവുഃ ശത്രവോ ഭൂപാഃ കോലാവിധ്വംസിനസ്തദാ ||5||
തസ്യ തൈരഭവദ്യുദ്ധമ് അതിപ്രബലദണ്ഡിനഃ|
ന്യൂനൈരപി സ തൈര്യുദ്ധേ കോലാവിധ്വംസിഭിര്ജിതഃ ||6||
തതഃ സ്വപുരമായാതോ നിജദേശാധിപോஉഭവത്|
ആക്രാന്തഃ സ മഹാഭാഗസ്തൈസ്തദാ പ്രബലാരിഭിഃ ||7||
അമാത്യൈര്ബലിഭിര്ദുഷ്ടൈ ര്ദുര്ബലസ്യ ദുരാത്മഭിഃ|
കോശോ ബലം ചാപഹൃതം തത്രാപി സ്വപുരേ തതഃ ||8||
തതോ മൃഗയാവ്യാജേന ഹൃതസ്വാമ്യഃ സ ഭൂപതിഃ|
ഏകാകീ ഹയമാരുഹ്യ ജഗാമ ഗഹനം വനമ് ||9||
സതത്രാശ്രമമദ്രാക്ഷീ ദ്ദ്വിജവര്യസ്യ മേധസഃ|
പ്രശാന്തശ്വാപദാകീര്ണ മുനിശിഷ്യോപശോഭിതമ് ||10||
തസ്ഥൗ കഞ്ചിത്സ കാലം ച മുനിനാ തേന സത്കൃതഃ|
ഇതശ്ചേതശ്ച വിചരംസ്തസ്മിന് മുനിവരാശ്രമേ ||11||
സോஉചിന്തയത്തദാ തത്ര മമത്വാകൃഷ്ടചേതനഃ| ||12||
മത്പൂര്വൈഃ പാലിതം പൂര്വം മയാഹീനം പുരം ഹി തത്
മദ്ഭൃത്യൈസ്തൈരസദ്വൃത്തൈഃ ര്ധര്മതഃ പാല്യതേ ന വാ ||13||
ന ജാനേ സ പ്രധാനോ മേ ശൂര ഹസ്തീസദാമദഃ
മമ വൈരിവശം യാതഃ കാന്ഭോഗാനുപലപ്സ്യതേ ||14||
യേ മമാനുഗതാ നിത്യം പ്രസാദധനഭോജനൈഃ
അനുവൃത്തിം ധ്രുവം തേஉദ്യ കുര്വന്ത്യന്യമഹീഭൃതാം ||15||
അസമ്യഗ്വ്യയശീലൈസ്തൈഃ കുര്വദ്ഭിഃ സതതം വ്യയം
സംചിതഃ സോஉതിദുഃഖേന ക്ഷയം കോശോ ഗമിഷ്യതി ||16||
ഏതച്ചാന്യച്ച സതതം ചിന്തയാമാസ പാര്ഥിവഃ
തത്ര വിപ്രാശ്രമാഭ്യാശേ വൈശ്യമേകം ദദര്ശ സഃ ||17||
സ പൃഷ്ടസ്തേന കസ്ത്വം ഭോ ഹേതുശ്ച ആഗമനേஉത്ര കഃ
സശോക ഇവ കസ്മാത്വം ദുര്മനാ ഇവ ലക്ഷ്യസേ| ||18||
ഇത്യാകര്ണ്യ വചസ്തസ്യ ഭൂപതേഃ പ്രണായോദിതമ്
പ്രത്യുവാച സ തം വൈശ്യഃ പ്രശ്രയാവനതോ നൃപമ് ||19||
വൈശ്യ ഉവാച ||20||
സമാധിര്നാമ വൈശ്യോஉഹമുത്പന്നോ ധനിനാം കുലേ
പുത്രദാരൈര്നിരസ്തശ്ച ധനലോഭാദ് അസാധുഭിഃ ||21||
വിഹീനശ്ച ധനൈദാരൈഃ പുത്രൈരാദായ മേ ധനമ്|
വനമഭ്യാഗതോ ദുഃഖീ നിരസ്തശ്ചാപ്തബന്ധുഭിഃ ||22||
സോஉഹം ന വേദ്മി പുത്രാണാം കുശലാകുശലാത്മികാമ്|
പ്രവൃത്തിം സ്വജനാനാം ച ദാരാണാം ചാത്ര സംസ്ഥിതഃ ||23||
കിം നു തേഷാം ഗൃഹേ ക്ഷേമമ് അക്ഷേമം കിംനു സാമ്പ്രതം
കഥം തേകിംനുസദ്വൃത്താ ദുര്വൃത്താ കിംനുമേസുതാഃ ||24||
രാജോവാച ||25||
യൈര്നിരസ്തോ ഭവാംല്ലുബ്ധൈഃ പുത്രദാരാദിഭിര്ധനൈഃ ||26||
തേഷു കിം ഭവതഃ സ്നേഹ മനുബധ്നാതി മാനസമ് ||27||
വൈശ്യ ഉവാച ||28||
ഏവമേതദ്യഥാ പ്രാഹ ഭവാനസ്മദ്ഗതം വചഃ
കിം കരോമി ന ബധ്നാതി മമ നിഷ്ടുരതാം മനഃ ||29||
ഐഃ സംത്യജ്യ പിതൃസ്നേഹം ധന ലുബ്ധൈര്നിരാകൃതഃ
പതിഃസ്വജനഹാര്ദം ച ഹാര്ദിതേഷ്വേവ മേ മനഃ| ||30||
കിമേതന്നാഭിജാനാമി ജാനന്നപി മഹാമതേ
യത്പ്രേമ പ്രവണം ചിത്തം വിഗുണേഷ്വപി ബന്ധുഷു ||31||
തേഷാം കൃതേ മേ നിഃശ്വാസോ ദൗര്മനസ്യം ചജായതേ ||32||
അരോമി കിം യന്ന മനസ്തേഷ്വപ്രീതിഷു നിഷ്ഠുരമ് ||33||
മാകണ്ഡേയ ഉവാച ||34||
തതസ്തൗ സഹിതൗ വിപ്ര തംമുനിം സമുപസ്ഥിതൗ ||35||
സമാധിര്നാമ വൈശ്യോஉസൗ സ ച പാര്ധിവ സത്തമഃ ||36||
കൃത്വാ തു തൗ യഥാന്യായ്യം യഥാര്ഹം തേന സംവിദമ്|
ഉപവിഷ്ടൗ കഥാഃ കാശ്ചിത്ച്ചക്രതുര്വൈശ്യപാര്ധിവൗ ||37||
രാജോഉവാച ||38||
ഭഗവ്ംസ്ത്വാമഹം പ്രഷ്ടുമിച്ഛാമ്യേകം വദസ്വതത് ||39||
ദുഃഖായ യന്മേ മനസഃ സ്വചിത്തായത്തതാം വിനാ ||40||
മആനതോஉപി യഥാജ്ഞസ്യ കിമേതന്മുനിസത്തമഃ ||41||
അയം ച ഇകൃതഃ പുത്രൈഃ ദാരൈര്ഭൃത്യൈസ്തഥോജ്ഘിതഃ
സ്വജനേന ച സന്ത്യക്തഃ സ്തേഷു ഹാര്ദീ തഥാപ്യതി ||42||
ഏവ മേഷ തഥാഹം ച ദ്വാവപ്ത്യന്തദുഃഖിതൗ|
ദൃഷ്ടദോഷേஉപി വിഷയേ മമത്വാകൃഷ്ടമാനസൗ ||43||
തത്കേനൈതന്മഹാഭാഗ യന്മോഹൊ ജ്ഞാനിനോരപി
മമാസ്യ ച ഭവത്യേഷാ വിവേകാന്ധസ്യ മൂഢതാ ||44||
ഋഷിരുവാച ||45||
ജ്ഞാന മസ്തി സമസ്തസ്യ ജന്തോര്വ്ഷയ ഗോചരേ|
വിഷയശ്ച മഹാഭാഗ യാന്തി ചൈവം പൃഥക്പൃഥക് ||46||
കേചിദ്ദിവാ തഥാ രാത്രൗ പ്രാണിനഃ സ്തുല്യദൃഷ്ടയഃ ||47||
ജ്ഞാനിനോ മനുജാഃ സത്യം കിം തു തേ ന ഹി കേവലമ്|
യതോ ഹി ജ്ഞാനിനഃ സര്വേ പശുപക്ഷിമൃഗാദയഃ ||48||
ജ്ഞാനം ച തന്മനുഷ്യാണാം യത്തേഷാം മൃഗപക്ഷിണാം
മനുഷ്യാണാം ച യത്തേഷാം തുല്യമന്യത്തഥോഭയോഃ ||49||
ജ്ഞാനേஉപി സതി പശ്യൈതാന് പതഗാഞ്ഛാബചഞ്ചുഷു|
കണമോക്ഷാദൃതാന് മോഹാത്പീഡ്യമാനാനപി ക്ഷുധാ ||50||
മാനുഷാ മനുജവ്യാഘ്ര സാഭിലാഷാഃ സുതാന് പ്രതി
ലോഭാത് പ്രത്യുപകാരായ നന്വേതാന് കിം ന പശ്യസി ||51||
തഥാപി മമതാവര്തേ മോഹഗര്തേ നിപാതിതാഃ
മഹാമായാ പ്രഭാവേണ സംസാരസ്ഥിതികാരിണാ ||52||
തന്നാത്ര വിസ്മയഃ കാര്യോ യോഗനിദ്രാ ജഗത്പതേഃ|
മഹാമായാ ഹരേശ്ചൈഷാ തയാ സമ്മോഹ്യതേ ജഗത് ||53||
ജ്ങാനിനാമപി ചേതാംസി ദേവീ ഭഗവതീ ഹി സാ
ബലാദാക്ഷ്യമോഹായ മഹാമായാ പ്രയച്ഛതി ||54||
തയാ വിസൃജ്യതേ വിശ്വം ജഗദേതച്ചരാചരമ് |
സൈഷാ പ്രസന്നാ വരദാ നൃണാം ഭവതി മുക്തയേ ||55||
സാ വിദ്യാ പരമാ മുക്തേര്ഹേതുഭൂതാ സനാതനീ
സംസാരബംധഹേതുശ്ച സൈവ സര്വേശ്വരേശ്വരീ ||56||
രാജോവാച ||57||
ഭഗവന് കാഹി സാ ദേവീ മാമായേതി യാം ഭവാന് |
ബ്രവീതി ക്ഥമുത്പന്നാ സാ കര്മാസ്യാശ്ച കിം ദ്വിജ ||58||
യത്പ്രഭാവാ ച സാ ദേവീ യത്സ്വരൂപാ യദുദ്ഭവാ|
തത്സര്വം ശ്രോതുമിച്ഛാമി ത്വത്തോ ബ്രഹ്മവിദാം വര ||59||
ഋഷിരുവാച ||60||
നിത്യൈവ സാ ജഗന്മൂര്തിസ്തയാ സര്വമിദം തതമ് ||61||
തഥാപി തത്സമുത്പത്തിര്ബഹുധാ ശ്രൂയതാം മമഃ ||62||
ദേവാനാം കാര്യസിദ്ധ്യര്ഥമ് ആവിര്ഭവതി സാ യദാ|
ഉത്പന്നേതി തദാ ലോകേ സാ നിത്യാപ്യഭിധീയതേ ||63||
യോഗനിദ്രാം യദാ വിഷ്ണുര്ജഗത്യേകാര്ണവീകൃതേ|
ആസ്തീര്യ ശേഷമഭജത് കല്പാന്തേ ഭഗവാന് പ്രഭുഃ ||64||
തദാ ദ്വാവസുരൗ ഘോരൗ വിഖ്യാതൗ മധുകൈടഭൗ|
വിഷ്ണുകര്ണമലോദ്ഭൂതൗ ഹന്തും ബ്രഹ്മാണമുദ്യതൗ ||65||
സ നാഭി കമലേ വിഷ്ണോഃ സ്ഥിതോ ബ്രഹ്മാ പ്രജാപതിഃ
ദൃഷ്ട്വാ താവസുരൗ ചോഗ്രൗ പ്രസുപ്തം ച ജനാര്ദനമ് ||66||
തുഷ്ടാവ യോഗനിദ്രാം താമേകാഗ്രഹൃദയഃ സ്ഥിതഃ
വിബോധനാര്ധായ ഹരേര്ഹരിനേത്രകൃതാലയാമ് ||67||
വിശ്വേശ്വരീം ജഗദ്ധാത്രീം സ്ഥിതിസംഹാരകാരിണീമ്|
നിദ്രാം ഭഗവതീം വിഷ്ണോരതുലാം തേജസഃ പ്രഭുഃ ||68||
ബ്രഹ്മോവാച ||69||
ത്വം സ്വാഹാ ത്വം സ്വധാ ത്വംഹി വഷട്കാരഃ സ്വരാത്മികാ|
സുധാ ത്വമക്ഷരേ നിത്യേ ത്രിധാ മാത്രാത്മികാ സ്ഥിതാ ||70||
അര്ധമാത്രാ സ്ഥിതാ നിത്യാ യാനുച്ചാര്യാവിശേഷതഃ
ത്വമേവ സാ ത്വം സാവിത്രീ ത്വം ദേവ ജനനീ പരാ ||71||
ത്വയൈതദ്ധാര്യതേ വിശ്വം ത്വയൈതത് സൃജ്യതേ ജഗത്|
ത്വയൈതത് പാല്യതേ ദേവി ത്വമത്സ്യന്തേ ച സര്വദാ ||72||
വിസൃഷ്ടൗ സൃഷ്ടിരൂപാത്വം സ്ഥിതി രൂപാ ച പാലനേ|
തഥാ സംഹൃതിരൂപാന്തേ ജഗതോஉസ്യ ജഗന്മയേ ||73||
മഹാവിദ്യാ മഹാമായാ മഹാമേധാ മഹാസ്മൃതിഃ|
മഹാമോഹാ ച ഭവതീ മഹാദേവീ മഹാസുരീ ||74||
പ്രകൃതിസ്ത്വം ച സര്വസ്യ ഗുണത്രയ വിഭാവിനീ|
കാളരാത്രിര്മഹാരാത്രിര്മോഹരാത്രിശ്ച ദാരുണാ ||75||
ത്വം ശ്രീസ്ത്വമീശ്വരീ ത്വം ഹ്രീസ്ത്വം ബുദ്ധിര്ഭോധലക്ഷണാ|
ലജ്ജാപുഷ്ടിസ്തഥാ തുഷ്ടിസ്ത്വം ശാന്തിഃ ക്ഷാന്തി രേവ ച ||76||
ഖഡ്ഗിനീ ശൂലിനീ ഘോരാ ഗദിനീ ചക്രിണീ തഥാ|
ശംഖിണീ ചാപിനീ ബാണാഭുശുണ്ഡീപരിഘായുധാ ||77||
സൗമ്യാ സൗമ്യതരാശേഷസൗമ്യേഭ്യസ്ത്വതിസുന്ദരീ
പരാപരാണാം പരമാ ത്വമേവ പരമേശ്വരീ ||78||
യച്ച കിഞ്ചിത്ക്വചിദ്വസ്തു സദസദ്വാഖിലാത്മികേ|
തസ്യ സര്വസ്യ യാ ശക്തിഃ സാ ത്വം കിം സ്തൂയസേമയാ ||79||
യയാ ത്വയാ ജഗത് സ്രഷ്ടാ ജഗത്പാതാത്തി യോ ജഗത്|
സോஉപി നിദ്രാവശം നീതഃ കസ്ത്വാം സ്തോതുമിഹേശ്വരഃ ||80||
വിഷ്ണുഃ ശരീരഗ്രഹണമ് അഹമീശാന ഏവ ച
കാരിതാസ്തേ യതോஉതസ്ത്വാം കഃ സ്തോതും ശക്തിമാന് ഭവേത് ||81||
സാ ത്വമിത്ഥം പ്രഭാവൈഃ സ്വൈരുദാരൈര്ദേവി സംസ്തുതാ|
മോഹയൈതൗ ദുരാധര്ഷാവസുരൗ മധുകൈടഭൗ ||82||
പ്രബോധം ച ജഗത്സ്വാമീ നീയതാമച്യുതാ ലഘു ||83||
ബോധശ്ച ക്രിയതാമസ്യ ഹന്തുമേതൗ മഹാസുരൗ ||83||
ഋഷിരുവാച ||84||
ഏവം സ്തുതാ തദാ ദേവീ താമസീ തത്ര വേധസാ
വിഷ്ണോഃ പ്രഭോധനാര്ധായ നിഹന്തും മധുകൈടഭൗ ||85||
നേത്രാസ്യനാസികാബാഹുഹൃദയേഭ്യസ്തഥോരസഃ|
നിര്ഗമ്യ ദര്ശനേ തസ്ഥൗ ബ്രഹ്മണോ അവ്യക്തജന്മനഃ ||86||
ഉത്തസ്ഥൗ ച ജഗന്നാഥഃ സ്തയാ മുക്തോ ജനാര്ദനഃ|
ഏകാര്ണവേ അഹിശയനാത്തതഃ സ ദദൃശേ ച തൗ ||87||
മധുകൈടഭൗ ദുരാത്മാനാ വതിവീര്യപരാക്രമൗ
ക്രോധരക്തേക്ഷണാവത്തും ബ്രഹ്മണാം ജനിതോദ്യമൗ ||88||
സമുത്ഥായ തതസ്താഭ്യാം യുയുധേ ഭഗവാന് ഹരിഃ
പഞ്ചവര്ഷസഹസ്ത്രാണി ബാഹുപ്രഹരണോ വിഭുഃ ||89||
താവപ്യതിബലോന്മത്തൗ മഹാമായാവിമോഹിതൗ ||90||
ഉക്തവന്തൗ വരോஉസ്മത്തോ വ്രിയതാമിതി കേശവമ് ||91||
ശ്രീ ഭഗവാനുവാച ||92||
ഭവേതാമദ്യ മേ തുഷ്ടൗ മമ വധ്യാവുഭാവപി ||93||
കിമന്യേന വരേണാത്ര ഏതാവൃദ്ദി വൃതം മമ ||94||
ഋഷിരുവാച ||95||
വഞ്ചിതാഭ്യാമിതി തദാ സര്വമാപോമയം ജഗത്|
വിലോക്യ താഭ്യാം ഗദിതോ ഭഗവാന് കമലേക്ഷണഃ ||96||
ആവാം ജഹി ന യത്രോര്വീ സലിലേന പരിപ്ലുതാ| ||97||
ഋഷിരുവാച ||98||
തഥേത്യുക്ത്വാ ഭഗവതാ ശംഖചക്രഗദാഭൃതാ|
കൃത്വാ ചക്രേണ വൈ ഛിന്നേ ജഘനേ ശിരസീ തയോഃ ||99||
ഏവമേഷാ സമുത്പന്നാ ബ്രഹ്മണാ സംസ്തുതാ സ്വയമ്|
പ്രഭാവമസ്യാ ദേവ്യാസ്തു ഭൂയഃ ശൃണു വദാമി തേ ||100||
|| ജയ ജയ ശ്രീ സ്വസ്തി ശ്രീമാര്കണ്ഡേയപുരാണേ സാവര്ണികേ മന്വന്തരേ ദേവീമഹാത്മ്യേ മധുകൈടഭവധോ നാമ പ്രധമോஉധ്യായഃ ||
ആഹുതി
ഓം ഏം സാംഗായൈ സായുധായൈ സശക്തികായൈ സപരിവാരായൈ സവാഹനായൈ ഏം ബീജാധിഷ്ടായൈ മഹാ കാളികായൈ മഹാ അഹുതിം സമര്പയാമി നമഃ സ്വാഹാ ||
.
ರಚನ: ಋಷಿ ಮಾರ್ಕನ್ಡೇಯ
|| ದೇವೀ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಮ್ ||
|| ಶ್ರೀದುರ್ಗಾಯೈ ನಮಃ ||
|| ಅಥ ಶ್ರೀದುರ್ಗಾಸಪ್ತಶತೀ ||
|| ಮಧುಕೈಟಭವಧೋ ನಾಮ ಪ್ರಥಮೋஉಧ್ಯಾಯಃ ||
ಅಸ್ಯ ಶ್ರೀ ಪ್ರಧಮ ಚರಿತ್ರಸ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಋಷಿಃ | ಮಹಾಕಾಳೀ ದೇವತಾ | ಗಾಯತ್ರೀ ಛಂದಃ | ನಂದಾ ಶಕ್ತಿಃ | ರಕ್ತ ದಂತಿಕಾ ಬೀಜಮ್ | ಅಗ್ನಿಸ್ತತ್ವಮ್ | ಋಗ್ವೇದಃ ಸ್ವರೂಪಮ್ | ಶ್ರೀ ಮಹಾಕಾಳೀ ಪ್ರೀತ್ಯರ್ಧೇ ಪ್ರಧಮ ಚರಿತ್ರ ಜಪೇ ವಿನಿಯೋಗಃ |
ಧ್ಯಾನಂ
ಖಡ್ಗಂ ಚಕ್ರ ಗದೇಷುಚಾಪ ಪರಿಘಾ ಶೂಲಂ ಭುಶುಂಡೀಂ ಶಿರಃ
ಶಂಂಖಂ ಸಂದಧತೀಂ ಕರೈಸ್ತ್ರಿನಯನಾಂ ಸರ್ವಾಂಂಗಭೂಷಾವೃತಾಮ್ |
ಯಾಂ ಹಂತುಂ ಮಧುಕೈಭೌ ಜಲಜಭೂಸ್ತುಷ್ಟಾವ ಸುಪ್ತೇ ಹರೌ
ನೀಲಾಶ್ಮದ್ಯುತಿ ಮಾಸ್ಯಪಾದದಶಕಾಂ ಸೇವೇ ಮಹಾಕಾಳಿಕಾಂ||
ಓಂ ನಮಶ್ಚಂಡಿಕಾಯೈ
ಓಂ ಐಂ ಮಾರ್ಕಂಡೇಯ ಉವಾಚ ||1||
ಸಾವರ್ಣಿಃ ಸೂರ್ಯತನಯೋ ಯೋಮನುಃ ಕಥ್ಯತೇஉಷ್ಟಮಃ|
ನಿಶಾಮಯ ತದುತ್ಪತ್ತಿಂ ವಿಸ್ತರಾದ್ಗದತೋ ಮಮ ||2||
ಮಹಾಮಾಯಾನುಭಾವೇನ ಯಥಾ ಮನ್ವಂತರಾಧಿಪಃ
ಸ ಬಭೂವ ಮಹಾಭಾಗಃ ಸಾವರ್ಣಿಸ್ತನಯೋ ರವೇಃ ||3||
ಸ್ವಾರೋಚಿಷೇஉಂತರೇ ಪೂರ್ವಂ ಚೈತ್ರವಂಶಸಮುದ್ಭವಃ|
ಸುರಥೋ ನಾಮ ರಾಜಾஉಭೂತ್ ಸಮಸ್ತೇ ಕ್ಷಿತಿಮಂಡಲೇ ||4||
ತಸ್ಯ ಪಾಲಯತಃ ಸಮ್ಯಕ್ ಪ್ರಜಾಃ ಪುತ್ರಾನಿವೌರಸಾನ್|
ಬಭೂವುಃ ಶತ್ರವೋ ಭೂಪಾಃ ಕೋಲಾವಿಧ್ವಂಸಿನಸ್ತದಾ ||5||
ತಸ್ಯ ತೈರಭವದ್ಯುದ್ಧಮ್ ಅತಿಪ್ರಬಲದಂಡಿನಃ|
ನ್ಯೂನೈರಪಿ ಸ ತೈರ್ಯುದ್ಧೇ ಕೋಲಾವಿಧ್ವಂಸಿಭಿರ್ಜಿತಃ ||6||
ತತಃ ಸ್ವಪುರಮಾಯಾತೋ ನಿಜದೇಶಾಧಿಪೋஉಭವತ್|
ಆಕ್ರಾಂತಃ ಸ ಮಹಾಭಾಗಸ್ತೈಸ್ತದಾ ಪ್ರಬಲಾರಿಭಿಃ ||7||
ಅಮಾತ್ಯೈರ್ಬಲಿಭಿರ್ದುಷ್ಟೈ ರ್ದುರ್ಬಲಸ್ಯ ದುರಾತ್ಮಭಿಃ|
ಕೋಶೋ ಬಲಂ ಚಾಪಹೃತಂ ತತ್ರಾಪಿ ಸ್ವಪುರೇ ತತಃ ||8||
ತತೋ ಮೃಗಯಾವ್ಯಾಜೇನ ಹೃತಸ್ವಾಮ್ಯಃ ಸ ಭೂಪತಿಃ|
ಏಕಾಕೀ ಹಯಮಾರುಹ್ಯ ಜಗಾಮ ಗಹನಂ ವನಮ್ ||9||
ಸತತ್ರಾಶ್ರಮಮದ್ರಾಕ್ಷೀ ದ್ದ್ವಿಜವರ್ಯಸ್ಯ ಮೇಧಸಃ|
ಪ್ರಶಾಂತಶ್ವಾಪದಾಕೀರ್ಣ ಮುನಿಶಿಷ್ಯೋಪಶೋಭಿತಮ್ ||10||
ತಸ್ಥೌ ಕಂಚಿತ್ಸ ಕಾಲಂ ಚ ಮುನಿನಾ ತೇನ ಸತ್ಕೃತಃ|
ಇತಶ್ಚೇತಶ್ಚ ವಿಚರಂಸ್ತಸ್ಮಿನ್ ಮುನಿವರಾಶ್ರಮೇ ||11||
ಸೋஉಚಿಂತಯತ್ತದಾ ತತ್ರ ಮಮತ್ವಾಕೃಷ್ಟಚೇತನಃ| ||12||
ಮತ್ಪೂರ್ವೈಃ ಪಾಲಿತಂ ಪೂರ್ವಂ ಮಯಾಹೀನಂ ಪುರಂ ಹಿ ತತ್
ಮದ್ಭೃತ್ಯೈಸ್ತೈರಸದ್ವೃತ್ತೈಃ ರ್ಧರ್ಮತಃ ಪಾಲ್ಯತೇ ನ ವಾ ||13||
ನ ಜಾನೇ ಸ ಪ್ರಧಾನೋ ಮೇ ಶೂರ ಹಸ್ತೀಸದಾಮದಃ
ಮಮ ವೈರಿವಶಂ ಯಾತಃ ಕಾನ್ಭೋಗಾನುಪಲಪ್ಸ್ಯತೇ ||14||
ಯೇ ಮಮಾನುಗತಾ ನಿತ್ಯಂ ಪ್ರಸಾದಧನಭೋಜನೈಃ
ಅನುವೃತ್ತಿಂ ಧ್ರುವಂ ತೇஉದ್ಯ ಕುರ್ವಂತ್ಯನ್ಯಮಹೀಭೃತಾಂ ||15||
ಅಸಮ್ಯಗ್ವ್ಯಯಶೀಲೈಸ್ತೈಃ ಕುರ್ವದ್ಭಿಃ ಸತತಂ ವ್ಯಯಂ
ಸಂಚಿತಃ ಸೋஉತಿದುಃಖೇನ ಕ್ಷಯಂ ಕೋಶೋ ಗಮಿಷ್ಯತಿ ||16||
ಏತಚ್ಚಾನ್ಯಚ್ಚ ಸತತಂ ಚಿಂತಯಾಮಾಸ ಪಾರ್ಥಿವಃ
ತತ್ರ ವಿಪ್ರಾಶ್ರಮಾಭ್ಯಾಶೇ ವೈಶ್ಯಮೇಕಂ ದದರ್ಶ ಸಃ ||17||
ಸ ಪೃಷ್ಟಸ್ತೇನ ಕಸ್ತ್ವಂ ಭೋ ಹೇತುಶ್ಚ ಆಗಮನೇஉತ್ರ ಕಃ
ಸಶೋಕ ಇವ ಕಸ್ಮಾತ್ವಂ ದುರ್ಮನಾ ಇವ ಲಕ್ಷ್ಯಸೇ| ||18||
ಇತ್ಯಾಕರ್ಣ್ಯ ವಚಸ್ತಸ್ಯ ಭೂಪತೇಃ ಪ್ರಣಾಯೋದಿತಮ್
ಪ್ರತ್ಯುವಾಚ ಸ ತಂ ವೈಶ್ಯಃ ಪ್ರಶ್ರಯಾವನತೋ ನೃಪಮ್ ||19||
ವೈಶ್ಯ ಉವಾಚ ||20||
ಸಮಾಧಿರ್ನಾಮ ವೈಶ್ಯೋஉಹಮುತ್ಪನ್ನೋ ಧನಿನಾಂ ಕುಲೇ
ಪುತ್ರದಾರೈರ್ನಿರಸ್ತಶ್ಚ ಧನಲೋಭಾದ್ ಅಸಾಧುಭಿಃ ||21||
ವಿಹೀನಶ್ಚ ಧನೈದಾರೈಃ ಪುತ್ರೈರಾದಾಯ ಮೇ ಧನಮ್|
ವನಮಭ್ಯಾಗತೋ ದುಃಖೀ ನಿರಸ್ತಶ್ಚಾಪ್ತಬಂಧುಭಿಃ ||22||
ಸೋஉಹಂ ನ ವೇದ್ಮಿ ಪುತ್ರಾಣಾಂ ಕುಶಲಾಕುಶಲಾತ್ಮಿಕಾಮ್|
ಪ್ರವೃತ್ತಿಂ ಸ್ವಜನಾನಾಂ ಚ ದಾರಾಣಾಂ ಚಾತ್ರ ಸಂಸ್ಥಿತಃ ||23||
ಕಿಂ ನು ತೇಷಾಂ ಗೃಹೇ ಕ್ಷೇಮಮ್ ಅಕ್ಷೇಮಂ ಕಿಂನು ಸಾಂಪ್ರತಂ
ಕಥಂ ತೇಕಿಂನುಸದ್ವೃತ್ತಾ ದುರ್ವೃತ್ತಾ ಕಿಂನುಮೇಸುತಾಃ ||24||
ರಾಜೋವಾಚ ||25||
ಯೈರ್ನಿರಸ್ತೋ ಭವಾಂಲ್ಲುಬ್ಧೈಃ ಪುತ್ರದಾರಾದಿಭಿರ್ಧನೈಃ ||26||
ತೇಷು ಕಿಂ ಭವತಃ ಸ್ನೇಹ ಮನುಬಧ್ನಾತಿ ಮಾನಸಮ್ ||27||
ವೈಶ್ಯ ಉವಾಚ ||28||
ಏವಮೇತದ್ಯಥಾ ಪ್ರಾಹ ಭವಾನಸ್ಮದ್ಗತಂ ವಚಃ
ಕಿಂ ಕರೋಮಿ ನ ಬಧ್ನಾತಿ ಮಮ ನಿಷ್ಟುರತಾಂ ಮನಃ ||29||
ಐಃ ಸಂತ್ಯಜ್ಯ ಪಿತೃಸ್ನೇಹಂ ಧನ ಲುಬ್ಧೈರ್ನಿರಾಕೃತಃ
ಪತಿಃಸ್ವಜನಹಾರ್ದಂ ಚ ಹಾರ್ದಿತೇಷ್ವೇವ ಮೇ ಮನಃ| ||30||
ಕಿಮೇತನ್ನಾಭಿಜಾನಾಮಿ ಜಾನನ್ನಪಿ ಮಹಾಮತೇ
ಯತ್ಪ್ರೇಮ ಪ್ರವಣಂ ಚಿತ್ತಂ ವಿಗುಣೇಷ್ವಪಿ ಬಂಧುಷು ||31||
ತೇಷಾಂ ಕೃತೇ ಮೇ ನಿಃಶ್ವಾಸೋ ದೌರ್ಮನಸ್ಯಂ ಚಜಾಯತೇ ||32||
ಅರೋಮಿ ಕಿಂ ಯನ್ನ ಮನಸ್ತೇಷ್ವಪ್ರೀತಿಷು ನಿಷ್ಠುರಮ್ ||33||
ಮಾಕಂಡೇಯ ಉವಾಚ ||34||
ತತಸ್ತೌ ಸಹಿತೌ ವಿಪ್ರ ತಂಮುನಿಂ ಸಮುಪಸ್ಥಿತೌ ||35||
ಸಮಾಧಿರ್ನಾಮ ವೈಶ್ಯೋஉಸೌ ಸ ಚ ಪಾರ್ಧಿವ ಸತ್ತಮಃ ||36||
ಕೃತ್ವಾ ತು ತೌ ಯಥಾನ್ಯಾಯ್ಯಂ ಯಥಾರ್ಹಂ ತೇನ ಸಂವಿದಮ್|
ಉಪವಿಷ್ಟೌ ಕಥಾಃ ಕಾಶ್ಚಿತ್ಚ್ಚಕ್ರತುರ್ವೈಶ್ಯಪಾರ್ಧಿವೌ ||37||
ರಾಜೋಉವಾಚ ||38||
ಭಗವ್ಂಸ್ತ್ವಾಮಹಂ ಪ್ರಷ್ಟುಮಿಚ್ಛಾಮ್ಯೇಕಂ ವದಸ್ವತತ್ ||39||
ದುಃಖಾಯ ಯನ್ಮೇ ಮನಸಃ ಸ್ವಚಿತ್ತಾಯತ್ತತಾಂ ವಿನಾ ||40||
ಮಆನತೋஉಪಿ ಯಥಾಙ್ಞಸ್ಯ ಕಿಮೇತನ್ಮುನಿಸತ್ತಮಃ ||41||
ಅಯಂ ಚ ಇಕೃತಃ ಪುತ್ರೈಃ ದಾರೈರ್ಭೃತ್ಯೈಸ್ತಥೋಜ್ಘಿತಃ
ಸ್ವಜನೇನ ಚ ಸಂತ್ಯಕ್ತಃ ಸ್ತೇಷು ಹಾರ್ದೀ ತಥಾಪ್ಯತಿ ||42||
ಏವ ಮೇಷ ತಥಾಹಂ ಚ ದ್ವಾವಪ್ತ್ಯಂತದುಃಖಿತೌ|
ದೃಷ್ಟದೋಷೇஉಪಿ ವಿಷಯೇ ಮಮತ್ವಾಕೃಷ್ಟಮಾನಸೌ ||43||
ತತ್ಕೇನೈತನ್ಮಹಾಭಾಗ ಯನ್ಮೋಹೊ ಙ್ಞಾನಿನೋರಪಿ
ಮಮಾಸ್ಯ ಚ ಭವತ್ಯೇಷಾ ವಿವೇಕಾಂಧಸ್ಯ ಮೂಢತಾ ||44||
ಋಷಿರುವಾಚ ||45||
ಙ್ಞಾನ ಮಸ್ತಿ ಸಮಸ್ತಸ್ಯ ಜಂತೋರ್ವ್ಷಯ ಗೋಚರೇ|
ವಿಷಯಶ್ಚ ಮಹಾಭಾಗ ಯಾಂತಿ ಚೈವಂ ಪೃಥಕ್ಪೃಥಕ್ ||46||
ಕೇಚಿದ್ದಿವಾ ತಥಾ ರಾತ್ರೌ ಪ್ರಾಣಿನಃ ಸ್ತುಲ್ಯದೃಷ್ಟಯಃ ||47||
ಙ್ಞಾನಿನೋ ಮನುಜಾಃ ಸತ್ಯಂ ಕಿಂ ತು ತೇ ನ ಹಿ ಕೇವಲಮ್|
ಯತೋ ಹಿ ಙ್ಞಾನಿನಃ ಸರ್ವೇ ಪಶುಪಕ್ಷಿಮೃಗಾದಯಃ ||48||
ಙ್ಞಾನಂ ಚ ತನ್ಮನುಷ್ಯಾಣಾಂ ಯತ್ತೇಷಾಂ ಮೃಗಪಕ್ಷಿಣಾಂ
ಮನುಷ್ಯಾಣಾಂ ಚ ಯತ್ತೇಷಾಂ ತುಲ್ಯಮನ್ಯತ್ತಥೋಭಯೋಃ ||49||
ಙ್ಞಾನೇஉಪಿ ಸತಿ ಪಶ್ಯೈತಾನ್ ಪತಗಾಞ್ಛಾಬಚಂಚುಷು|
ಕಣಮೋಕ್ಷಾದೃತಾನ್ ಮೋಹಾತ್ಪೀಡ್ಯಮಾನಾನಪಿ ಕ್ಷುಧಾ ||50||
ಮಾನುಷಾ ಮನುಜವ್ಯಾಘ್ರ ಸಾಭಿಲಾಷಾಃ ಸುತಾನ್ ಪ್ರತಿ
ಲೋಭಾತ್ ಪ್ರತ್ಯುಪಕಾರಾಯ ನನ್ವೇತಾನ್ ಕಿಂ ನ ಪಶ್ಯಸಿ ||51||
ತಥಾಪಿ ಮಮತಾವರ್ತೇ ಮೋಹಗರ್ತೇ ನಿಪಾತಿತಾಃ
ಮಹಾಮಾಯಾ ಪ್ರಭಾವೇಣ ಸಂಸಾರಸ್ಥಿತಿಕಾರಿಣಾ ||52||
ತನ್ನಾತ್ರ ವಿಸ್ಮಯಃ ಕಾರ್ಯೋ ಯೋಗನಿದ್ರಾ ಜಗತ್ಪತೇಃ|
ಮಹಾಮಾಯಾ ಹರೇಶ್ಚೈಷಾ ತಯಾ ಸಮ್ಮೋಹ್ಯತೇ ಜಗತ್ ||53||
ಜ್ಙಾನಿನಾಮಪಿ ಚೇತಾಂಸಿ ದೇವೀ ಭಗವತೀ ಹಿ ಸಾ
ಬಲಾದಾಕ್ಷ್ಯಮೋಹಾಯ ಮಹಾಮಾಯಾ ಪ್ರಯಚ್ಛತಿ ||54||
ತಯಾ ವಿಸೃಜ್ಯತೇ ವಿಶ್ವಂ ಜಗದೇತಚ್ಚರಾಚರಮ್ |
ಸೈಷಾ ಪ್ರಸನ್ನಾ ವರದಾ ನೃಣಾಂ ಭವತಿ ಮುಕ್ತಯೇ ||55||
ಸಾ ವಿದ್ಯಾ ಪರಮಾ ಮುಕ್ತೇರ್ಹೇತುಭೂತಾ ಸನಾತನೀ
ಸಂಸಾರಬಂಧಹೇತುಶ್ಚ ಸೈವ ಸರ್ವೇಶ್ವರೇಶ್ವರೀ ||56||
ರಾಜೋವಾಚ ||57||
ಭಗವನ್ ಕಾಹಿ ಸಾ ದೇವೀ ಮಾಮಾಯೇತಿ ಯಾಂ ಭವಾನ್ |
ಬ್ರವೀತಿ ಕ್ಥಮುತ್ಪನ್ನಾ ಸಾ ಕರ್ಮಾಸ್ಯಾಶ್ಚ ಕಿಂ ದ್ವಿಜ ||58||
ಯತ್ಪ್ರಭಾವಾ ಚ ಸಾ ದೇವೀ ಯತ್ಸ್ವರೂಪಾ ಯದುದ್ಭವಾ|
ತತ್ಸರ್ವಂ ಶ್ರೋತುಮಿಚ್ಛಾಮಿ ತ್ವತ್ತೋ ಬ್ರಹ್ಮವಿದಾಂ ವರ ||59||
ಋಷಿರುವಾಚ ||60||
ನಿತ್ಯೈವ ಸಾ ಜಗನ್ಮೂರ್ತಿಸ್ತಯಾ ಸರ್ವಮಿದಂ ತತಮ್ ||61||
ತಥಾಪಿ ತತ್ಸಮುತ್ಪತ್ತಿರ್ಬಹುಧಾ ಶ್ರೂಯತಾಂ ಮಮಃ ||62||
ದೇವಾನಾಂ ಕಾರ್ಯಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಮ್ ಆವಿರ್ಭವತಿ ಸಾ ಯದಾ|
ಉತ್ಪನ್ನೇತಿ ತದಾ ಲೋಕೇ ಸಾ ನಿತ್ಯಾಪ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ||63||
ಯೋಗನಿದ್ರಾಂ ಯದಾ ವಿಷ್ಣುರ್ಜಗತ್ಯೇಕಾರ್ಣವೀಕೃತೇ|
ಆಸ್ತೀರ್ಯ ಶೇಷಮಭಜತ್ ಕಲ್ಪಾಂತೇ ಭಗವಾನ್ ಪ್ರಭುಃ ||64||
ತದಾ ದ್ವಾವಸುರೌ ಘೋರೌ ವಿಖ್ಯಾತೌ ಮಧುಕೈಟಭೌ|
ವಿಷ್ಣುಕರ್ಣಮಲೋದ್ಭೂತೌ ಹಂತುಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಮುದ್ಯತೌ ||65||
ಸ ನಾಭಿ ಕಮಲೇ ವಿಷ್ಣೋಃ ಸ್ಥಿತೋ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ತಾವಸುರೌ ಚೋಗ್ರೌ ಪ್ರಸುಪ್ತಂ ಚ ಜನಾರ್ದನಮ್ ||66||
ತುಷ್ಟಾವ ಯೋಗನಿದ್ರಾಂ ತಾಮೇಕಾಗ್ರಹೃದಯಃ ಸ್ಥಿತಃ
ವಿಬೋಧನಾರ್ಧಾಯ ಹರೇರ್ಹರಿನೇತ್ರಕೃತಾಲಯಾಮ್ ||67||
ವಿಶ್ವೇಶ್ವರೀಂ ಜಗದ್ಧಾತ್ರೀಂ ಸ್ಥಿತಿಸಂಹಾರಕಾರಿಣೀಮ್|
ನಿದ್ರಾಂ ಭಗವತೀಂ ವಿಷ್ಣೋರತುಲಾಂ ತೇಜಸಃ ಪ್ರಭುಃ ||68||
ಬ್ರಹ್ಮೋವಾಚ ||69||
ತ್ವಂ ಸ್ವಾಹಾ ತ್ವಂ ಸ್ವಧಾ ತ್ವಂಹಿ ವಷಟ್ಕಾರಃ ಸ್ವರಾತ್ಮಿಕಾ|
ಸುಧಾ ತ್ವಮಕ್ಷರೇ ನಿತ್ಯೇ ತ್ರಿಧಾ ಮಾತ್ರಾತ್ಮಿಕಾ ಸ್ಥಿತಾ ||70||
ಅರ್ಧಮಾತ್ರಾ ಸ್ಥಿತಾ ನಿತ್ಯಾ ಯಾನುಚ್ಚಾರ್ಯಾವಿಶೇಷತಃ
ತ್ವಮೇವ ಸಾ ತ್ವಂ ಸಾವಿತ್ರೀ ತ್ವಂ ದೇವ ಜನನೀ ಪರಾ ||71||
ತ್ವಯೈತದ್ಧಾರ್ಯತೇ ವಿಶ್ವಂ ತ್ವಯೈತತ್ ಸೃಜ್ಯತೇ ಜಗತ್|
ತ್ವಯೈತತ್ ಪಾಲ್ಯತೇ ದೇವಿ ತ್ವಮತ್ಸ್ಯಂತೇ ಚ ಸರ್ವದಾ ||72||
ವಿಸೃಷ್ಟೌ ಸೃಷ್ಟಿರೂಪಾತ್ವಂ ಸ್ಥಿತಿ ರೂಪಾ ಚ ಪಾಲನೇ|
ತಥಾ ಸಂಹೃತಿರೂಪಾಂತೇ ಜಗತೋஉಸ್ಯ ಜಗನ್ಮಯೇ ||73||
ಮಹಾವಿದ್ಯಾ ಮಹಾಮಾಯಾ ಮಹಾಮೇಧಾ ಮಹಾಸ್ಮೃತಿಃ|
ಮಹಾಮೋಹಾ ಚ ಭವತೀ ಮಹಾದೇವೀ ಮಹಾಸುರೀ ||74||
ಪ್ರಕೃತಿಸ್ತ್ವಂ ಚ ಸರ್ವಸ್ಯ ಗುಣತ್ರಯ ವಿಭಾವಿನೀ|
ಕಾಳರಾತ್ರಿರ್ಮಹಾರಾತ್ರಿರ್ಮೋಹರಾತ್ರಿಶ್ಚ ದಾರುಣಾ ||75||
ತ್ವಂ ಶ್ರೀಸ್ತ್ವಮೀಶ್ವರೀ ತ್ವಂ ಹ್ರೀಸ್ತ್ವಂ ಬುದ್ಧಿರ್ಭೋಧಲಕ್ಷಣಾ|
ಲಜ್ಜಾಪುಷ್ಟಿಸ್ತಥಾ ತುಷ್ಟಿಸ್ತ್ವಂ ಶಾಂತಿಃ ಕ್ಷಾಂತಿ ರೇವ ಚ ||76||
ಖಡ್ಗಿನೀ ಶೂಲಿನೀ ಘೋರಾ ಗದಿನೀ ಚಕ್ರಿಣೀ ತಥಾ|
ಶಂಖಿಣೀ ಚಾಪಿನೀ ಬಾಣಾಭುಶುಂಡೀಪರಿಘಾಯುಧಾ ||77||
ಸೌಮ್ಯಾ ಸೌಮ್ಯತರಾಶೇಷಸೌಮ್ಯೇಭ್ಯಸ್ತ್ವತಿಸುಂದರೀ
ಪರಾಪರಾಣಾಂ ಪರಮಾ ತ್ವಮೇವ ಪರಮೇಶ್ವರೀ ||78||
ಯಚ್ಚ ಕಿಂಚಿತ್ಕ್ವಚಿದ್ವಸ್ತು ಸದಸದ್ವಾಖಿಲಾತ್ಮಿಕೇ|
ತಸ್ಯ ಸರ್ವಸ್ಯ ಯಾ ಶಕ್ತಿಃ ಸಾ ತ್ವಂ ಕಿಂ ಸ್ತೂಯಸೇಮಯಾ ||79||
ಯಯಾ ತ್ವಯಾ ಜಗತ್ ಸ್ರಷ್ಟಾ ಜಗತ್ಪಾತಾತ್ತಿ ಯೋ ಜಗತ್|
ಸೋஉಪಿ ನಿದ್ರಾವಶಂ ನೀತಃ ಕಸ್ತ್ವಾಂ ಸ್ತೋತುಮಿಹೇಶ್ವರಃ ||80||
ವಿಷ್ಣುಃ ಶರೀರಗ್ರಹಣಮ್ ಅಹಮೀಶಾನ ಏವ ಚ
ಕಾರಿತಾಸ್ತೇ ಯತೋஉತಸ್ತ್ವಾಂ ಕಃ ಸ್ತೋತುಂ ಶಕ್ತಿಮಾನ್ ಭವೇತ್ ||81||
ಸಾ ತ್ವಮಿತ್ಥಂ ಪ್ರಭಾವೈಃ ಸ್ವೈರುದಾರೈರ್ದೇವಿ ಸಂಸ್ತುತಾ|
ಮೋಹಯೈತೌ ದುರಾಧರ್ಷಾವಸುರೌ ಮಧುಕೈಟಭೌ ||82||
ಪ್ರಬೋಧಂ ಚ ಜಗತ್ಸ್ವಾಮೀ ನೀಯತಾಮಚ್ಯುತಾ ಲಘು ||83||
ಬೋಧಶ್ಚ ಕ್ರಿಯತಾಮಸ್ಯ ಹಂತುಮೇತೌ ಮಹಾಸುರೌ ||83||
ಋಷಿರುವಾಚ ||84||
ಏವಂ ಸ್ತುತಾ ತದಾ ದೇವೀ ತಾಮಸೀ ತತ್ರ ವೇಧಸಾ
ವಿಷ್ಣೋಃ ಪ್ರಭೋಧನಾರ್ಧಾಯ ನಿಹಂತುಂ ಮಧುಕೈಟಭೌ ||85||
ನೇತ್ರಾಸ್ಯನಾಸಿಕಾಬಾಹುಹೃದಯೇಭ್ಯಸ್ತಥೋರಸಃ|
ನಿರ್ಗಮ್ಯ ದರ್ಶನೇ ತಸ್ಥೌ ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ಅವ್ಯಕ್ತಜನ್ಮನಃ ||86||
ಉತ್ತಸ್ಥೌ ಚ ಜಗನ್ನಾಥಃ ಸ್ತಯಾ ಮುಕ್ತೋ ಜನಾರ್ದನಃ|
ಏಕಾರ್ಣವೇ ಅಹಿಶಯನಾತ್ತತಃ ಸ ದದೃಶೇ ಚ ತೌ ||87||
ಮಧುಕೈಟಭೌ ದುರಾತ್ಮಾನಾ ವತಿವೀರ್ಯಪರಾಕ್ರಮೌ
ಕ್ರೋಧರಕ್ತೇಕ್ಷಣಾವತ್ತುಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಾಂ ಜನಿತೋದ್ಯಮೌ ||88||
ಸಮುತ್ಥಾಯ ತತಸ್ತಾಭ್ಯಾಂ ಯುಯುಧೇ ಭಗವಾನ್ ಹರಿಃ
ಪಂಚವರ್ಷಸಹಸ್ತ್ರಾಣಿ ಬಾಹುಪ್ರಹರಣೋ ವಿಭುಃ ||89||
ತಾವಪ್ಯತಿಬಲೋನ್ಮತ್ತೌ ಮಹಾಮಾಯಾವಿಮೋಹಿತೌ ||90||
ಉಕ್ತವಂತೌ ವರೋஉಸ್ಮತ್ತೋ ವ್ರಿಯತಾಮಿತಿ ಕೇಶವಮ್ ||91||
ಶ್ರೀ ಭಗವಾನುವಾಚ ||92||
ಭವೇತಾಮದ್ಯ ಮೇ ತುಷ್ಟೌ ಮಮ ವಧ್ಯಾವುಭಾವಪಿ ||93||
ಕಿಮನ್ಯೇನ ವರೇಣಾತ್ರ ಏತಾವೃದ್ದಿ ವೃತಂ ಮಮ ||94||
ಋಷಿರುವಾಚ ||95||
ವಂಚಿತಾಭ್ಯಾಮಿತಿ ತದಾ ಸರ್ವಮಾಪೋಮಯಂ ಜಗತ್|
ವಿಲೋಕ್ಯ ತಾಭ್ಯಾಂ ಗದಿತೋ ಭಗವಾನ್ ಕಮಲೇಕ್ಷಣಃ ||96||
ಆವಾಂ ಜಹಿ ನ ಯತ್ರೋರ್ವೀ ಸಲಿಲೇನ ಪರಿಪ್ಲುತಾ| ||97||
ಋಷಿರುವಾಚ ||98||
ತಥೇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಭಗವತಾ ಶಂಖಚಕ್ರಗದಾಭೃತಾ|
ಕೃತ್ವಾ ಚಕ್ರೇಣ ವೈ ಛಿನ್ನೇ ಜಘನೇ ಶಿರಸೀ ತಯೋಃ ||99||
ಏವಮೇಷಾ ಸಮುತ್ಪನ್ನಾ ಬ್ರಹ್ಮಣಾ ಸಂಸ್ತುತಾ ಸ್ವಯಮ್|
ಪ್ರಭಾವಮಸ್ಯಾ ದೇವ್ಯಾಸ್ತು ಭೂಯಃ ಶೃಣು ವದಾಮಿ ತೇ ||100||
|| ಜಯ ಜಯ ಶ್ರೀ ಸ್ವಸ್ತಿ ಶ್ರೀಮಾರ್ಕಂಡೇಯಪುರಾಣೇ ಸಾವರ್ಣಿಕೇ ಮನ್ವಂತರೇ ದೇವೀಮಹಾತ್ಮ್ಯೇ ಮಧುಕೈಟಭವಧೋ ನಾಮ ಪ್ರಧಮೋஉಧ್ಯಾಯಃ ||
ಆಹುತಿ
ಓಂ ಏಂ ಸಾಂಗಾಯೈ ಸಾಯುಧಾಯೈ ಸಶಕ್ತಿಕಾಯೈ ಸಪರಿವಾರಾಯೈ ಸವಾಹನಾಯೈ ಏಂ ಬೀಜಾಧಿಷ್ಟಾಯೈ ಮಹಾ ಕಾಳಿಕಾಯೈ ಮಹಾ ಅಹುತಿಂ ಸಮರ್ಪಯಾಮಿ ನಮಃ ಸ್ವಾಹಾ ||
.
Author: ṛṣi mārkanḍeya
|| devī māhātmyam ||
|| śrīdurgāyai namaḥ ||
|| atha śrīdurgāsaptaśatī ||
|| madhukaiṭabhavadho nāma prathamoஉdhyāyaḥ ||
asya śrī pradhama caritrasya brahmā ṛṣiḥ | mahākāḷī devatā | gāyatrī chandaḥ | nandā śaktiḥ | rakta dantikā bījam | agnistatvam | ṛgvedaḥ svarūpam | śrī mahākāḷī prītyardhe pradhama caritra jape viniyogaḥ |
dhyānaṃ
khaḍgaṃ cakra gadeṣucāpa parighā śūlaṃ bhuśuṇḍīṃ śiraḥ
śaṃṅkhaṃ sandadhatīṃ karaistrinayanāṃ sarvāṃṅgabhūṣāvṛtām |
yāṃ hantuṃ madhukaibhau jalajabhūstuṣṭāva supte harau
nīlāśmadyuti māsyapādadaśakāṃ seve mahākāḷikāṃ||
oṃ namaścaṇḍikāyai
oṃ aiṃ mārkaṇḍeya uvāca ||1||
sāvarṇiḥ sūryatanayo yomanuḥ kathyateஉṣṭamaḥ|
niśāmaya tadutpattiṃ vistarādgadato mama ||2||
mahāmāyānubhāvena yathā manvantarādhipaḥ
sa babhūva mahābhāgaḥ sāvarṇistanayo raveḥ ||3||
svārociṣeஉntare pūrvaṃ caitravaṃśasamudbhavaḥ|
suratho nāma rājāஉbhūt samaste kṣitimaṇḍale ||4||
tasya pālayataḥ samyak prajāḥ putrānivaurasān|
babhūvuḥ śatravo bhūpāḥ kolāvidhvaṃsinastadā ||5||
tasya tairabhavadyuddham atiprabaladaṇḍinaḥ|
nyūnairapi sa tairyuddhe kolāvidhvaṃsibhirjitaḥ ||6||
tataḥ svapuramāyāto nijadeśādhipoஉbhavat|
ākrāntaḥ sa mahābhāgastaistadā prabalāribhiḥ ||7||
amātyairbalibhirduṣṭai rdurbalasya durātmabhiḥ|
kośo balaṃ cāpahṛtaṃ tatrāpi svapure tataḥ ||8||
tato mṛgayāvyājena hṛtasvāmyaḥ sa bhūpatiḥ|
ekākī hayamāruhya jagāma gahanaṃ vanam ||9||
satatrāśramamadrākṣī ddvijavaryasya medhasaḥ|
praśāntaśvāpadākīrṇa muniśiṣyopaśobhitam ||10||
tasthau kañcitsa kālaṃ ca muninā tena satkṛtaḥ|
itaścetaśca vicaraṃstasmin munivarāśrame ||11||
soஉcintayattadā tatra mamatvākṛṣṭacetanaḥ| ||12||
matpūrvaiḥ pālitaṃ pūrvaṃ mayāhīnaṃ puraṃ hi tat
madbhṛtyaistairasadvṛttaiḥ rdharmataḥ pālyate na vā ||13||
na jāne sa pradhāno me śūra hastīsadāmadaḥ
mama vairivaśaṃ yātaḥ kānbhogānupalapsyate ||14||
ye mamānugatā nityaṃ prasādadhanabhojanaiḥ
anuvṛttiṃ dhruvaṃ teஉdya kurvantyanyamahībhṛtāṃ ||15||
asamyagvyayaśīlaistaiḥ kurvadbhiḥ satataṃ vyayaṃ
sañcitaḥ soஉtiduḥkhena kṣayaṃ kośo gamiṣyati ||16||
etaccānyacca satataṃ cintayāmāsa pārthivaḥ
tatra viprāśramābhyāśe vaiśyamekaṃ dadarśa saḥ ||17||
sa pṛṣṭastena kastvaṃ bho hetuśca āgamaneஉtra kaḥ
saśoka iva kasmātvaṃ durmanā iva lakṣyase| ||18||
ityākarṇya vacastasya bhūpateḥ praṇāyoditam
pratyuvāca sa taṃ vaiśyaḥ praśrayāvanato nṛpam ||19||
vaiśya uvāca ||20||
samādhirnāma vaiśyoஉhamutpanno dhanināṃ kule
putradārairnirastaśca dhanalobhād asādhubhiḥ ||21||
vihīnaśca dhanaidāraiḥ putrairādāya me dhanam|
vanamabhyāgato duḥkhī nirastaścāptabandhubhiḥ ||22||
soஉhaṃ na vedmi putrāṇāṃ kuśalākuśalātmikām|
pravṛttiṃ svajanānāṃ ca dārāṇāṃ cātra saṃsthitaḥ ||23||
kiṃ nu teṣāṃ gṛhe kṣemam akṣemaṃ kiṃnu sāmprataṃ
kathaṃ tekiṃnusadvṛttā durvṛttā kiṃnumesutāḥ ||24||
rājovāca ||25||
yairnirasto bhavāṃllubdhaiḥ putradārādibhirdhanaiḥ ||26||
teṣu kiṃ bhavataḥ sneha manubadhnāti mānasam ||27||
vaiśya uvāca ||28||
evametadyathā prāha bhavānasmadgataṃ vacaḥ
kiṃ karomi na badhnāti mama niṣṭuratāṃ manaḥ ||29||
aiḥ santyajya pitṛsnehaṃ dhana lubdhairnirākṛtaḥ
patiḥsvajanahārdaṃ ca hārditeṣveva me manaḥ| ||30||
kimetannābhijānāmi jānannapi mahāmate
yatprema pravaṇaṃ cittaṃ viguṇeṣvapi bandhuṣu ||31||
teṣāṃ kṛte me niḥśvāso daurmanasyaṃ cajāyate ||32||
aromi kiṃ yanna manasteṣvaprītiṣu niṣṭhuram ||33||
mākaṇḍeya uvāca ||34||
tatastau sahitau vipra taṃmuniṃ samupasthitau ||35||
samādhirnāma vaiśyoஉsau sa ca pārdhiva sattamaḥ ||36||
kṛtvā tu tau yathānyāyyaṃ yathārhaṃ tena saṃvidam|
upaviṣṭau kathāḥ kāścit–ccakraturvaiśyapārdhivau ||37||
rājo–uvāca ||38||
bhagavṃstvāmahaṃ praṣṭumicchāmyekaṃ vadasvatat ||39||
duḥkhāya yanme manasaḥ svacittāyattatāṃ vinā ||40||
maānatoஉpi yathāṅñasya kimetanmunisattamaḥ ||41||
ayaṃ ca ikṛtaḥ putraiḥ dārairbhṛtyaistathojghitaḥ
svajanena ca santyaktaḥ steṣu hārdī tathāpyati ||42||
eva meṣa tathāhaṃ ca dvāvaptyantaduḥkhitau|
dṛṣṭadoṣeஉpi viṣaye mamatvākṛṣṭamānasau ||43||
tatkenaitanmahābhāga yanmoho ṅñāninorapi
mamāsya ca bhavatyeṣā vivekāndhasya mūḍhatā ||44||
ṛṣiruvāca ||45||
ṅñāna masti samastasya jantorvṣaya gocare|
viṣayaśca mahābhāga yānti caivaṃ pṛthakpṛthak ||46||
keciddivā tathā rātrau prāṇinaḥ stulyadṛṣṭayaḥ ||47||
ṅñānino manujāḥ satyaṃ kiṃ tu te na hi kevalam|
yato hi ṅñāninaḥ sarve paśupakṣimṛgādayaḥ ||48||
ṅñānaṃ ca tanmanuṣyāṇāṃ yatteṣāṃ mṛgapakṣiṇāṃ
manuṣyāṇāṃ ca yatteṣāṃ tulyamanyattathobhayoḥ ||49||
ṅñāneஉpi sati paśyaitān patagāñchābacañcuṣu|
kaṇamokṣādṛtān mohātpīḍyamānānapi kṣudhā ||50||
mānuṣā manujavyāghra sābhilāṣāḥ sutān prati
lobhāt pratyupakārāya nanvetān kiṃ na paśyasi ||51||
tathāpi mamatāvarte mohagarte nipātitāḥ
mahāmāyā prabhāveṇa saṃsārasthitikāriṇā ||52||
tannātra vismayaḥ kāryo yoganidrā jagatpateḥ|
mahāmāyā hareścaiṣā tayā sammohyate jagat ||53||
jṅānināmapi cetāṃsi devī bhagavatī hi sā
balādākṣyamohāya mahāmāyā prayacchati ||54||
tayā visṛjyate viśvaṃ jagadetaccarācaram |
saiṣā prasannā varadā nṛṇāṃ bhavati muktaye ||55||
sā vidyā paramā mukterhetubhūtā sanātanī
saṃsārabandhahetuśca saiva sarveśvareśvarī ||56||
rājovāca ||57||
bhagavan kāhi sā devī māmāyeti yāṃ bhavān |
bravīti kthamutpannā sā karmāsyāśca kiṃ dvija ||58||
yatprabhāvā ca sā devī yatsvarūpā yadudbhavā|
tatsarvaṃ śrotumicchāmi tvatto brahmavidāṃ vara ||59||
ṛṣiruvāca ||60||
nityaiva sā jaganmūrtistayā sarvamidaṃ tatam ||61||
tathāpi tatsamutpattirbahudhā śrūyatāṃ mamaḥ ||62||
devānāṃ kāryasiddhyartham āvirbhavati sā yadā|
utpanneti tadā loke sā nityāpyabhidhīyate ||63||
yoganidrāṃ yadā viṣṇurjagatyekārṇavīkṛte|
āstīrya śeṣamabhajat kalpānte bhagavān prabhuḥ ||64||
tadā dvāvasurau ghorau vikhyātau madhukaiṭabhau|
viṣṇukarṇamalodbhūtau hantuṃ brahmāṇamudyatau ||65||
sa nābhi kamale viṣṇoḥ sthito brahmā prajāpatiḥ
dṛṣṭvā tāvasurau cograu prasuptaṃ ca janārdanam ||66||
tuṣṭāva yoganidrāṃ tāmekāgrahṛdayaḥ sthitaḥ
vibodhanārdhāya harerharinetrakṛtālayām ||67||
viśveśvarīṃ jagaddhātrīṃ sthitisaṃhārakāriṇīm|
nidrāṃ bhagavatīṃ viṣṇoratulāṃ tejasaḥ prabhuḥ ||68||
brahmovāca ||69||
tvaṃ svāhā tvaṃ svadhā tvaṃhi vaṣaṭkāraḥ svarātmikā|
sudhā tvamakṣare nitye tridhā mātrātmikā sthitā ||70||
ardhamātrā sthitā nityā yānuccāryāviśeṣataḥ
tvameva sā tvaṃ sāvitrī tvaṃ deva jananī parā ||71||
tvayaitaddhāryate viśvaṃ tvayaitat sṛjyate jagat|
tvayaitat pālyate devi tvamatsyante ca sarvadā ||72||
visṛṣṭau sṛṣṭirūpātvaṃ sthiti rūpā ca pālane|
tathā saṃhṛtirūpānte jagatoஉsya jaganmaye ||73||
mahāvidyā mahāmāyā mahāmedhā mahāsmṛtiḥ|
mahāmohā ca bhavatī mahādevī mahāsurī ||74||
prakṛtistvaṃ ca sarvasya guṇatraya vibhāvinī|
kāḷarātrirmahārātrirmoharātriśca dāruṇā ||75||
tvaṃ śrīstvamīśvarī tvaṃ hrīstvaṃ buddhirbhodhalakṣaṇā|
lajjāpuṣṭistathā tuṣṭistvaṃ śāntiḥ kṣānti reva ca ||76||
khaḍginī śūlinī ghorā gadinī cakriṇī tathā|
śaṅkhiṇī cāpinī bāṇābhuśuṇḍīparighāyudhā ||77||
saumyā saumyatarāśeṣasaumyebhyastvatisundarī
parāparāṇāṃ paramā tvameva parameśvarī ||78||
yacca kiñcitkvacidvastu sadasadvākhilātmike|
tasya sarvasya yā śaktiḥ sā tvaṃ kiṃ stūyasemayā ||79||
yayā tvayā jagat sraṣṭā jagatpātātti yo jagat|
soஉpi nidrāvaśaṃ nītaḥ kastvāṃ stotumiheśvaraḥ ||80||
viṣṇuḥ śarīragrahaṇam ahamīśāna eva ca
kāritāste yatoஉtastvāṃ kaḥ stotuṃ śaktimān bhavet ||81||
sā tvamitthaṃ prabhāvaiḥ svairudārairdevi saṃstutā|
mohayaitau durādharṣāvasurau madhukaiṭabhau ||82||
prabodhaṃ ca jagatsvāmī nīyatāmacyutā laghu ||83||
bodhaśca kriyatāmasya hantumetau mahāsurau ||83||
ṛṣiruvāca ||84||
evaṃ stutā tadā devī tāmasī tatra vedhasā
viṣṇoḥ prabhodhanārdhāya nihantuṃ madhukaiṭabhau ||85||
netrāsyanāsikābāhuhṛdayebhyastathorasaḥ|
nirgamya darśane tasthau brahmaṇo avyaktajanmanaḥ ||86||
uttasthau ca jagannāthaḥ stayā mukto janārdanaḥ|
ekārṇave ahiśayanāttataḥ sa dadṛśe ca tau ||87||
madhukaiṭabhau durātmānā vativīryaparākramau
krodharaktekṣaṇāvattuṃ brahmaṇāṃ janitodyamau ||88||
samutthāya tatastābhyāṃ yuyudhe bhagavān hariḥ
pañcavarṣasahastrāṇi bāhupraharaṇo vibhuḥ ||89||
tāvapyatibalonmattau mahāmāyāvimohitau ||90||
uktavantau varoஉsmatto vriyatāmiti keśavam ||91||
śrī bhagavānuvāca ||92||
bhavetāmadya me tuṣṭau mama vadhyāvubhāvapi ||93||
kimanyena vareṇātra etāvṛddi vṛtaṃ mama ||94||
ṛṣiruvāca ||95||
vañcitābhyāmiti tadā sarvamāpomayaṃ jagat|
vilokya tābhyāṃ gadito bhagavān kamalekṣaṇaḥ ||96||
āvāṃ jahi na yatrorvī salilena pariplutā| ||97||
ṛṣiruvāca ||98||
tathetyuktvā bhagavatā śaṅkhacakragadābhṛtā|
kṛtvā cakreṇa vai chinne jaghane śirasī tayoḥ ||99||
evameṣā samutpannā brahmaṇā saṃstutā svayam|
prabhāvamasyā devyāstu bhūyaḥ śṛṇu vadāmi te ||100||
|| jaya jaya śrī svasti śrīmārkaṇḍeyapurāṇe sāvarṇike manvantare devīmahātmye madhukaiṭabhavadho nāma pradhamoஉdhyāyaḥ ||
āhuti
oṃ eṃ sāṅgāyai sāyudhāyai saśaktikāyai saparivārāyai savāhanāyai eṃ bījādhiṣṭāyai mahā kāḷikāyai mahā ahutiṃ samarpayāmi namaḥ svāhā ||
.
We will update this page, once we find comprehensive meaning. Feel free to contribute if you know.
.
No comments yet.